W ramach kolejnego spotkania z cyklu Pulaski Security Briefings, które odbyło się 27 lutego 2014 r., przeprowadzono dyskusję poświęconą Systemom Obrony Antybalistycznej. Gościem specjalnym Fundacji był ekspert w dziedzinie systemów antybalistycznych gen. Patrick O’Reilly, dyrektor Missile Defense Agency (MDA) w Departamencie Obrony Stanów Zjednoczonych w latach 2008-2012, odpowiedzialny m.in. za polsko-amerykańskie negocjacje w sprawie rozmieszczenia w Polsce elementów amerykańskiego systemu obrony antybalistycznej. Wśród zgromadzonych gości obecni byli również eksperci Fundacji Pułaskiego, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych oraz Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.

Uczestnicy spotkania dyskutowali zarówno o kulisach wcześniejszych negocjacji polsko-amerykańskich w sprawie rozmieszczenia elementów tzw. „tarczy antyrakietowej” na terenie Polski, jak i o przyszłości realizowanego obecnie etapowego adaptacyjnego podejścia do obrony przeciwrakietowej w Europie (European Phased Adaptive Approach, EPAA). W trakcie dyskusji wielokrotnie podkreślono konieczność tworzenia systemu o wymiarze międzynarodowym, zdolnego do obrony wszystkich państw członkowskich Paktu Północnoatlantyckiego i  pozostałych sojuszników Stanów Zjednoczonych. Według zgromadzonych ekspertów podstawowym czynnikiem decydującym o skuteczności programu jest zaangażowanie jak największej liczby państw, w celu stworzenia globalnego wielowarstwowego systemu obrony antybalistycznej. Ponieważ dyskusja odbyła się w cieniu ostatnich informacji o cięciach w budżecie obronnym USA, uczestnicy zaznaczyli, że niezbędna jest analiza efektywności kosztowej proponowanych rozwiązań. Ze względu na wciąż widoczne skutki kryzysu finansowego oraz trudną do oszacowania skalę zagrożenia balistycznego, konieczne jest wykorzystywanie, a także rozwój istniejących i sprawdzonych technologii, takich jak system antybalistyczny AEGIS (ABMD).

Realizacja programu EPAA nabiera coraz większego znaczenia zarówno w kontekście niepokojów na Bliskim Wschodzie i Afryce Północnej, jak i zacieśnienia współpracy pomiędzy przemysłem zbrojeniowym Chin i Iranu. Potencjalne zagrożenie ze strony państw posiadających pociski balistyczne może być zwalczane jedynie przez kompatybilne i skoordynowane ze sobą systemy obronne. Wówczas inicjatywy takie jak EPAA czy System Obrony Przeciwrakietowej Teatru Działań (ALTBMD) umożliwią lepsze zabezpieczenie terytorium państw członkowskich NATO. Według obecnych na spotkaniu ekspertów dalsza realizacja projektu III fazy programu EPAA zostanie zrealizowana pomimo problemów budżetowych USA. Na spotkaniu podkreślono, że decyzja o umiejscowieniu w Polsce elementów systemu nie ma politycznego podłoża, o lokalizacji decydują przede wszystkim względy strategiczne i skuteczna ochrona Europy i USA.

Oprac. Rafał Lipka