Dyskusje na temat zagrożeń i wyzwań stojących przed OBWE
Opublikowano: 31 stycznia, 2017
23 i 24 stycznia w Wiedniu, pod zbiorczym tytułem „We Need To Talk. Time for a New European Security Dialogue?”, odbyły się otwarta dla publiczności debata oraz zamknięte seminarium poświęcone najbardziej aktualnym wyzwaniom bezpieczeństwa i perspektywie dialogu i porozumień w obszarze bezpieczeństwa, prewencji i rozwiązywania konfliktów na obszarze OBWE (obszar obejmujący m.in Europę Wschodnią, Bałkany, Kaukaz i Azję Centralną).
Współorganizatorami wydarzenia byli Program Pokoju i Stabilizacji Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego oraz wiedeński Instytut Nauk o Człowieku (Institut für die Wissenschaften vom Menschen). Wydarzenia wsparły Prezydencja Austrii w OBWE oraz polskie stałe przedstawicielstwo przy OBWE.
Seminarium przewodniczył Starszy Doradca Prezydencji Austriackiej Walter Kemp i Dyrektor Programu Pokój i Stabilizacja, Marcin Bużański. Udział wzięli Ambasadorowie (bądź zastępcy) dwudziestu państw członkowskich, a także eksperci i przedstawiciele OBWE, m.in. Ambasador Christian Strohal, specjalny przedstawiciel Prezydencji Austrii, były polski Minister Spraw Zagranicznych profesor Adam Daniel Rotfeld, Ambasador Paul Bekkers, dyrektor biura Sekretarza Generalnego OBWE, Ambasador Marcel Pesko Dyrektor OSCE Conflict Prevention Centre, Ambasador Aleška Simkić, zastępca szefa Specjalnej Misji Obserwacyjnej OBWE na Ukrainie, Ivan Vejvoda, wiceszef German Marshall Fund, profesor Sergey Markedonov z moskiewskiego Instytutu Analiz Polityczno-Wojskowych, Ivan Krastev, dyrektor Centrum Strategii Liberalnych (Sofia), Stefan Lehne z Carnegie Europe (Bruksela), Magdalena Grono, Dyrektor na Europe International Crisis Group (Bruksela), Wolfgang Danspeckgruber dyrektor Liechtenstein Institute on Self‐determination (Princeton University).
Inicjatywa spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem ze strony uczestników – będąc pierwszym forum dla nieformalnej konsultacji o przyszłości dialogu bezpieczeństwa pod przewodnictwem austriackim w 2017 roku. Naruszenie przez Rosję, poprzez aneksję Krymu, zasady niezmienności granic, postawiło organizację przed koniecznością szukania odpowiedzi o trwałość ram po- zimnowojennego porządku w Europie. Wpływa na niego niesłabnąca fala populizmu w przeddzień wyborów we Francji i Niemczech, echa kryzysu migracyjnego, wzrost znaczenia zagrożeń cyberbezpieczeństwa.
Stawiano również pytania o utrzymanie jedności Zachodu w multilateralnym podejściu do architektury bezpieczeństwa. Narastają niepokoje wobec sygnalizowanej przez nową administrację amerykańską zmiany w postrzeganiu roli USA w świecie, w tym w organizacjach międzynarodowych. Wobec tej perspektywy obserwuje się usztywniające się stanowiska Rosji w rozmowach z partnerami europejskimi.
Jednoczenie zaznaczono pilną potrzebę odpowiedzi na konflikty w regionie, na wzmocnienie działań dyplomacji prewencyjnej, jak i budowy wojskowych środków zaufania. Na takim gruncie organizacja powinna wypracować ramy „ustrukturyzowanego dialogu”, przyjętego jako cel przez Radę Ministerialną w Hamburgu.
Specyfika OBWE (łączy obszar poradziecki z euro-atlantyckim) i jej wewnętrzne sprzeczności polityczne (członkami są państwa demokratyczne i autorytarne) z jednej strony osłabia ją, z drugiej czyni użyteczną platformą roboczego dialogu Wschód-Zachód. Dyskutanci zwrócili uwagę, że w OBWE udało się powołać takie mechanizmy jak Specjalna Misja Obserwacyjna na wschodzie Ukrainy i granicy ukraińsko-rosyjskiej, oraz stworzyć wielki dorobek w dziedzinie kontroli zbrojeń i środków budowy zaufania.
Spotkanie pozwoliło przedyskutować stan szerokiego instrumentarium OBWE w zakresie prewencji konfliktów i prowadzenia misji pokojowych, kontroli zbrojeń i środków budowy zaufania, jak i innych. Stwierdzono, iż aby zachować znaczenie, musi nie tylko dokonać niezbędnych reform, np. zmodernizować Dokument Wiedeński, oraz poprawić widoczność własnych sukcesów, ale także efektywnie wykorzystywać zasoby dla oceny ryzyka oraz zapobiegania wybuchom nowych konfliktów – szczególnie na Bałkanach. Niezbędne jest też konsekwentne dążenie do politycznego wyjścia z terytorialnego i politycznego patu spowodowanego aneksją Krymu, jednak z poszanowaniem podstawowych reguł prawa międzynarodowego.
Komplikujące się otoczenie międzynarodowe oraz dynamika zmian powodują, że wypracowanie w ramach OBWE formuły „ustrukturyzowanego dialogu” w sposób, który pozwoli zachować naczelne zasady i dorobek organizacji oraz zagwarantuje efektywność i widoczność jej bieżących działań odnośnie stref kryzysu, staje się pilne.
Uczestnicy dyskusji pod szyldem „We Need To Talk”, ocenili inicjatywę Fundacji Pułaskiego i Instytutu Nauk o Człowieku jako niezwykle aktualny i potrzebny impuls do szerszego spojrzenia na rolę OBWE we współczesnym świecie. Szereg z wniosków i rekomendacji wypracowanych podczas spotkania będzie uwzględniony przy powołaniu specjalnej grupy roboczej w tym zakresie.
Relacja z debaty jest dostępna na kanale Youtube
23 i 24 stycznia w Wiedniu, pod zbiorczym tytułem „We Need To Talk. Time for a New European Security Dialogue?”, odbyły się otwarta dla publiczności debata oraz zamknięte seminarium poświęcone najbardziej aktualnym wyzwaniom bezpieczeństwa i perspektywie dialogu i porozumień w obszarze bezpieczeństwa, prewencji i rozwiązywania konfliktów na obszarze OBWE (obszar obejmujący m.in Europę Wschodnią, Bałkany, Kaukaz i Azję Centralną).
Współorganizatorami wydarzenia byli Program Pokoju i Stabilizacji Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego oraz wiedeński Instytut Nauk o Człowieku (Institut für die Wissenschaften vom Menschen). Wydarzenia wsparły Prezydencja Austrii w OBWE oraz polskie stałe przedstawicielstwo przy OBWE.
Seminarium przewodniczył Starszy Doradca Prezydencji Austriackiej Walter Kemp i Dyrektor Programu Pokój i Stabilizacja, Marcin Bużański. Udział wzięli Ambasadorowie (bądź zastępcy) dwudziestu państw członkowskich, a także eksperci i przedstawiciele OBWE, m.in. Ambasador Christian Strohal, specjalny przedstawiciel Prezydencji Austrii, były polski Minister Spraw Zagranicznych profesor Adam Daniel Rotfeld, Ambasador Paul Bekkers, dyrektor biura Sekretarza Generalnego OBWE, Ambasador Marcel Pesko Dyrektor OSCE Conflict Prevention Centre, Ambasador Aleška Simkić, zastępca szefa Specjalnej Misji Obserwacyjnej OBWE na Ukrainie, Ivan Vejvoda, wiceszef German Marshall Fund, profesor Sergey Markedonov z moskiewskiego Instytutu Analiz Polityczno-Wojskowych, Ivan Krastev, dyrektor Centrum Strategii Liberalnych (Sofia), Stefan Lehne z Carnegie Europe (Bruksela), Magdalena Grono, Dyrektor na Europe International Crisis Group (Bruksela), Wolfgang Danspeckgruber dyrektor Liechtenstein Institute on Self‐determination (Princeton University).
Inicjatywa spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem ze strony uczestników – będąc pierwszym forum dla nieformalnej konsultacji o przyszłości dialogu bezpieczeństwa pod przewodnictwem austriackim w 2017 roku. Naruszenie przez Rosję, poprzez aneksję Krymu, zasady niezmienności granic, postawiło organizację przed koniecznością szukania odpowiedzi o trwałość ram po- zimnowojennego porządku w Europie. Wpływa na niego niesłabnąca fala populizmu w przeddzień wyborów we Francji i Niemczech, echa kryzysu migracyjnego, wzrost znaczenia zagrożeń cyberbezpieczeństwa.
Stawiano również pytania o utrzymanie jedności Zachodu w multilateralnym podejściu do architektury bezpieczeństwa. Narastają niepokoje wobec sygnalizowanej przez nową administrację amerykańską zmiany w postrzeganiu roli USA w świecie, w tym w organizacjach międzynarodowych. Wobec tej perspektywy obserwuje się usztywniające się stanowiska Rosji w rozmowach z partnerami europejskimi.
Jednoczenie zaznaczono pilną potrzebę odpowiedzi na konflikty w regionie, na wzmocnienie działań dyplomacji prewencyjnej, jak i budowy wojskowych środków zaufania. Na takim gruncie organizacja powinna wypracować ramy „ustrukturyzowanego dialogu”, przyjętego jako cel przez Radę Ministerialną w Hamburgu.
Specyfika OBWE (łączy obszar poradziecki z euro-atlantyckim) i jej wewnętrzne sprzeczności polityczne (członkami są państwa demokratyczne i autorytarne) z jednej strony osłabia ją, z drugiej czyni użyteczną platformą roboczego dialogu Wschód-Zachód. Dyskutanci zwrócili uwagę, że w OBWE udało się powołać takie mechanizmy jak Specjalna Misja Obserwacyjna na wschodzie Ukrainy i granicy ukraińsko-rosyjskiej, oraz stworzyć wielki dorobek w dziedzinie kontroli zbrojeń i środków budowy zaufania.
Spotkanie pozwoliło przedyskutować stan szerokiego instrumentarium OBWE w zakresie prewencji konfliktów i prowadzenia misji pokojowych, kontroli zbrojeń i środków budowy zaufania, jak i innych. Stwierdzono, iż aby zachować znaczenie, musi nie tylko dokonać niezbędnych reform, np. zmodernizować Dokument Wiedeński, oraz poprawić widoczność własnych sukcesów, ale także efektywnie wykorzystywać zasoby dla oceny ryzyka oraz zapobiegania wybuchom nowych konfliktów – szczególnie na Bałkanach. Niezbędne jest też konsekwentne dążenie do politycznego wyjścia z terytorialnego i politycznego patu spowodowanego aneksją Krymu, jednak z poszanowaniem podstawowych reguł prawa międzynarodowego.
Komplikujące się otoczenie międzynarodowe oraz dynamika zmian powodują, że wypracowanie w ramach OBWE formuły „ustrukturyzowanego dialogu” w sposób, który pozwoli zachować naczelne zasady i dorobek organizacji oraz zagwarantuje efektywność i widoczność jej bieżących działań odnośnie stref kryzysu, staje się pilne.
Uczestnicy dyskusji pod szyldem „We Need To Talk”, ocenili inicjatywę Fundacji Pułaskiego i Instytutu Nauk o Człowieku jako niezwykle aktualny i potrzebny impuls do szerszego spojrzenia na rolę OBWE we współczesnym świecie. Szereg z wniosków i rekomendacji wypracowanych podczas spotkania będzie uwzględniony przy powołaniu specjalnej grupy roboczej w tym zakresie.
Relacja z debaty jest dostępna na kanale Youtube