Prezentacja raportu „Przestępczość zorganizowana i terroryzm w Polsce – zagrożenia i konwergencja” odbyła się 24 lipca w Warszawie. Spotkanie było wynikiem współpracy Collegium Civitas University Center Research of Terrorism i Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego. Seminarium posłużyło za punkt wyjścia do dyskusji nad wstępnym raportem badającym powiązania terroryzmu z przestępczością zorganizowaną w Polsce.

Raport jest częścią projektu Nucleus Crime and Terror, w ramach którego przygotowana będzie seria 28 takich dokumentów dla wszystkich państw członkowskich UE. Dyskusję w czasie prezentacji poprowadzili profesor Peter Neumann a wzięli w niej udział Rajan Basra z King’s College of London oraz eksperci z Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego i Centrum Badań nad Terroryzmem Collegium Civitas.

Mimo, że obecnie działalność terrorystyczna w Polsce prawie nie istnieje, nie można tego powiedzieć o przestępczości zorganizowanej, która jest bardzo rozwinięta i prężnie funkcjonuje w całej UE. W przeciwieństwie do wielu innych państw europejskich, przestępczość zorganizowana w Polsce charakteryzuje się specjalizacją w kilku obszarach, w tym oszustwami podatkowymi, praniem brudnych pieniędzy i handlem narkotykami. Ponadto Polska była źródłem, miejscem docelowym i krajem tranzytowym dla operacji handlu ludźmi do pracy czy wykorzystywania seksualnego. Kobiety i dzieci z Europy Wschodniej i Bałkanów – w szczególności Bułgaria, Rumunia i Ukraina – są przemycane przez Polskę do krajów docelowych w Europie Zachodniej i Skandynawii.

Rozwijając dalej temat działalności terrorystycznej, profesor Neumann zauważył, że pomimo tysięcy urodzonych w Europie „zagranicznych bojowników”, którzy dołączyli do grup dżihadystycznych w Syrii i Iraku, Polska została w minimalnym stopniu dotknięta tym zjawiskiem. W kraju odnotowano jednak napływ zagranicznych bojowników, którzy wykorzystali Polskę jako punkt tranzytowy. Istnieje możliwość, że bojownicy „powracający” z Bliskiego Wschodu mogą wrócić do Europy przez Polskę, a następnie osiąść w Europie Środkowej, a ich obecność stanowi poważne zagrożenie dla tych krajów. Władze w Warszawie zdają sobie z tego sprawę, zwłaszcza w kontekście granicy polsko-ukraińskiej, i ostrzegły, że kraj ten może służyć jako „cel rezerwowy” dla dżihadystów wracających z „krajów wysokiego ryzyka”. Mimo że Polska pozostaje w dużej mierze odizolowana od zagrożeń generowanych przez dżihadyzm, eksperci Nexus rozpoznali potencjalne niebezpieczeństwo, jakie stanowi skrajnie prawicowy ekstremizm. Chociaż – przynajmniej w Europie Środkowej i Wschodniej – skrajnie prawicowy ekstremizm nie jest znany z chęci popełnienia aktów przemocy politycznej, eksperci Nexus o tematyce kryminalnej są zdania, że ​​ma on potencjał do dalszej radykalizacji.
Rząd i inne zainteresowane podmioty w krajowym aparacie obronnym i bezpieczeństwa powinny zachować czujność i monitorować rozwój sytuacji, aby zapewnić, że powiązania między zorganizowaną przestępczością a terroryzmem nie pojawią się w przyszłości. Według Nexusu istnieją pewne zalecenia i dobre praktyki, które po wdrożeniu mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka związanego z terroryzmem, a także zapobiec pojawieniu się powiązań między zorganizowaną przestępczością a terroryzmem. Sugeruje się, że władze nadal powinny okresowo dokonywać przeglądu swoich statystyk dotyczących przestępczości zorganizowanej i terroryzmu oraz skrupulatnie je monitorować w poszukiwaniu pojawiających się powiązań między tymi dwoma zjawiskami. Dotyczy to szczególnie osobistych i strukturalnych powiązań między przestępczością zorganizowaną a chuligaństwem, a także rolą zorganizowanej przestępczości w handlu ludźmi. Co więcej, konieczne jest ponowne przemyślenie radykalizacji jako zjawiska, które omija tradycyjnie znane wzorce rekrutacji do komórek terrorystycznych. Pozbawienie organizacji terrorystycznej ich finansowania, które tak często wynika z działalności przestępczej, powinno również zajmować centralną pozycję wśród środków zapobiegawczych. Jeśli chodzi o dzielenie się informacjami wywiadowczymi, niezwykle ważne jest, aby wszystkie odpowiednie organy ścigania usprawniały i ulepszały swoje procedury wymiany informacji. Podsumowując, konieczne jest dokonanie przeglądu wszystkich obecnie istniejących mechanizmów wymiany informacji, a także zapewnienie wdrożenia zmian strukturalnych, które odzwierciedlałyby nowy i wielowymiarowy charakter zagrożenia stwarzanego przez powiązania zorganizowanej przestępczości i terroru.