• Zaczęło się od książki. W styczniu 2010 r. płk Liu Mingfu z chińskiej Akademii Obrony Narodowej wydał tom Zhongguo Meng („Chiński sen”), który stał się bestsellerem. Spodobał się jego ton, mówiący o „epoce post-amerykańskiej”, jak brzmiał podtytuł, w okresie kryzysu na światowych rynkach.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 14/03/2013
  • Gdy na początku 2011 r. część świata arabskiego pogrążyła się w chaosie społecznych niepokojów i rewolucji, przyjęło się na Zachodzie postrzegać te zmiany z dużą nadzieją. Wiązało się to głównie z samym charakterem protestów i postulatami demonstrantów, odwołującymi się do demokracji, wolności oraz podstawowych praw człowieka.

    Autor: Tomasz Otłowski
    Opublikowano: 14/02/2013
  • W ostatnich latach wyraźnie stała się skłonność Turcji do umacniania swojej pozycji na Bliskim Wschodzie kosztem relacji z Zachodem, w szczególności z Unią Europejską. Było to widoczne podczas ostatniego kongresu rządzącej partii, który odbył się na przełomie września i października 2012 r. w Ankarze.

    Autor: Joanna Bocheńska
    Opublikowano: 14/01/2013
  • W cieniu dramatu syryjskiego oraz nadal napiętej i niestabilnej sytuacji w państwach arabskich dotkniętych wydarzeniami „arabskiej wiosny”, trwa właśnie kolejna odsłona innego kryzysu, związanego z polityką i działaniami Islamskiej Republiki Iranu. Iran – poddany coraz ostrzejszemu i szczelniejszemu reżimowi sankcji politycznych i ekonomicznych oraz będący obiektem zwiększającej się presji ze strony społeczności międzynarodowej – nadal konsekwentnie odmawia pełnej i przejrzystej współpracy w zakresie swojego programu nuklearnego.

    Autor: Tomasz Otłowski
    Opublikowano: 14/12/2012
  • W grudniu 2012 r. władzę w Meksyku objął nowy prezydent – Enrique Peña […]

    Opublikowano: 11/12/2012
  • Kiedy 11 września br. 1,5 miliona Katalończyków pojawiło się na ulicach Barcelony, […]

    Opublikowano: 07/12/2012
  • 24 listopada 2012 roku nastąpiło wręczenie Nagrody „Rycerz Wolności” Senatorowi Richardowi Lugarowi, najdłużej urzędującemu senatorowi Partii Republikańskiej.

    Opublikowano: 26/11/2012
  • W rozważaniach nad polityką międzynarodową przykład Somalii przywoływany jest jako skrajny. Kraj […]

    Opublikowano: 12/11/2012
  • Przedstawiamy kolejny w tym roku „Raport Pułaskiego”, tym razem z obszaru problematyki bezpieczeństwa energetycznego i produkcji biomasy w Polsce.

    Autor: FKP
    Opublikowano: 15/10/2012
  • Teoria Samuela Huntingtona o zderzeniu cywilizacji była w ostatnich latach poddawana krytyce. Tymczasem rozwój wydarzeń w Afganistanie dowodzi, że walka o wpływy polityczne, gospodarcze i światopoglądowe w wymiarze globalnym oraz w kontekście cywilizacyjnym naprawdę ma miejsce. Państwo afgańskie znajduje się w orbicie zainteresowań mocarstw z niemal wszystkich rywalizujących ze sobą politycznych i ideologicznych obozów, które można nazwać cywilizacjami. Rywalizacja może uczynić Afganistan beneficjentem zagranicznych inwestycji, ale również, jak miało to już miejsce w historii, ofiarą „podkopywania” interesów konkurujących mocarstw.

    Autor: Jakub Gajda
    Opublikowano: 14/10/2012
  • Branża energetyczna o gazie łupkowym wiedziała już od kilkudziesięciu lat, lecz wśród koncernów naftowych panowała powszechna opinia, że eksploatacja tego surowca będzie nieopłacalna. Największe spółki energetyczne nie podejmowały znaczących inwestycji w rozwój technologii związanych z poszukiwaniem i wydobyciem gazu łupkowego, co zostało z powodzeniem wykorzystane przez mniejsze firmy, które konsekwentnie inwestowały w poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań. Sukces mniejszych firm amerykańskich w latach 90. spowodował większe zainteresowanie potęg naftowych, które zaczęły wykupywać te mniejsze, aby uzyskać dostęp do technologii, doświadczeń i badań. Ten proces wpłynął na sytuację amerykańskiego rynku energii. Stany Zjednoczone Ameryki (USA), wskutek wydobywania gazu łupkowego w sposób przemysłowy, zwiększyły samowystarczalność energetyczną oraz obniżyły import „błękitnego paliwa”, a także zapoczątkowały „rewolucję energetyczną”.

    Autor: Mariusz Ruszel
    Opublikowano: 14/09/2012
  • Procesy zachodzące we współczesnej Rosji skłaniają do refleksji nad możliwością zmiany systemu politycznego tego państwa. Punktem wyjścia dla wszelkich debat, dyskusji i prognoz dotyczących reform systemowych w Rosji stała się prezydentura Dymitra Miedwiediewa, przebiegająca pod hasłem modernizacji, a ostatnio również aktywizacja społeczeństwa rosyjskiego i sprzeciw jego części wobec obecnego układu na szczytach władzy.

    Autor: Olga Nadskakuła
    Opublikowano: 14/08/2012
  • Trzeci rok studiów doktoranckich, zajęcia z metodologii nauk społecznych. Wykładowca rozpoczyna wykład od zdania, w którym większość słów zaczerpniętych jest ze słownika wyrazów obcych. Po czterdziestu pięciu minutach orientuje się, że większość słuchaczy nie ma pojęcia, o czym mówi i kończy zajęcia. Sytuacja z pierwszego wykładu powtarza się przez cały semestr. Prawie nikt nie jest zmartwiony, wykładowca ma czyste sumienie, że nie piętrzy problemów przez młodymi ludźmi pragnącymi rozpocząć karierę naukową, a studenci mogą poświęcić swój cenny czas na inne zajęcia. Pytanie jednak jak pisać o historii i czy w ogóle warto pisać o przeszłości? Jaka jest relacja między przeszłością a współczesnością?

    Autor: Tomasz Ceran
    Opublikowano: 14/07/2012
  • Tematem niniejszej publikacji są regionalne i ponadregionalne uwarunkowania aktualnej sytuacji w Syrii – kraju pogrążonego w krwawej walce pomiędzy zwolennikami obecnego reżimu i jego przeciwnikami.

    Autor: Tomasz Otłowski
    Opublikowano: 15/06/2012
  • Jeszcze przed rokiem państwo to wymieniano jednym tchem obok Korei Północnej jako najokrutniejszy reżim w Azji. Owszem, „demokratyczne” wybory zaordynowane przez juntę w listopadzie 2010 r. odbyły się, ale powszechnie uznano je za mało wiarygodne. Kiedy pod koniec marca 2011 r. nowy prezydent, poprzednio osoba nr 4 w juncie i jej premier, Thein Sein wystąpił w nowym parlamencie, zwanym Hluttaw, z reformatorskimi pomysłami, nikt mu nie wierzył. Przełom nastąpił w sierpniu 2011 r., po kolejnym reformatorskim programie, przedstawionym w Hluttaw przez Thein Seina, a przede wszystkim po jego nieoczekiwanym spotkaniu z noblistką Aung San Suu Kyi, jedną z ikon światowego ruchu obrony praw człowieka.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 14/06/2012
  • Jesteśmy atakowani przez ekstremalne zjawiska pogodowe: gwałtowne skoki temperatur, ulewy i powodzie, tornada, huragany, fale upałów, susze, osuwiska, lawiny, topnienie lodowców. Temperatura odczuwalnie podnosi się, by wziąć pod uwagę chociażby ostatnie tygodnie i miesiące w naszym regionie, czy też dostępne pomiary prowadzone – z coraz większą dokładnością – od 1850 r., lokujące czternaście najcieplejszych lat tego okresu w ostatnich dwóch dekadach. Temperatura i przyroda szaleją, a pogłębionej refleksji jak nie było, tak nie ma. Czemu nie dostrzegamy tych sygnałów?

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 14/01/2012
  • Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze (MTK) to jeden z najambitniejszych projektów z dziedziny prawa międzynarodowego. Jego utworzenie w latach 2002-2003 miało dowieść dojrzałości cywilizacyjnej społeczności międzynarodowej. Po raz pierwszy w historii stały, ogólnoświatowy sąd ściga pojedyncze osoby oskarżone o najcięższe zbrodnie. Traktat Rzymski (1998 r.), na mocy którego powstał MTK, ratyfikowało jak dotąd 116 państw. Funkcjonowanie Trybunału okazało się jednak mniej efektywne niż zakładali jego twórcy.

    Autor: Jędrzej Czerep
    Opublikowano: 15/12/2011
  • W Polsce o Kurdystanie irackim (oficjalna nazwa Region Kurdystanu) wciąż wiadomo niewiele. Tymczasem od kilku lat działa w Krakowie Biuro Pełnomocnika Rządu Regionalnego Kurdystanu, a Uniwersytet Jagielloński oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza zawarły umowy o wymianie i współpracy z kurdyjskimi uniwersytetami w Sulejmaniji, Erbilu i Duhoku. Zorganizowano kilkanaście wspólnych przedsięwzięć, co jest dowodem na istnienie platformy dla rozwoju kontaktów, które w przyszłości mogą przynieść korzyści. Kurdystan iracki jest z jednej strony przestrzenią otwartą na świat zewnętrzny, z drugiej ma do zaoferowania niemałe obszary do zagospodarowania dla europejskich inwestycji i co najważniejsze – bezpieczeństwo. Związki z Europą i Zachodem są dla tej części Iraku gwarancją wolności i rozwoju oraz szansą na wyrównanie różnic powstałych po latach wojen i gospodarczej stagnacji.

    Autor: Joanna Bocheńska
    Opublikowano: 14/12/2011
  • Grupa Lotos zakończyła w marcu 2011 r. największe przedsięwzięcie w polskiej gospodarce w latach 1990-2010, jakim była realizacja wartego blisko 6 mld zł Programu 10+. Zainwestowano w nowoczesne technologie i instalacje tj. instalację destylacji atmosferycznej i próżniowej ropy (CDU/VDU), instalację hydrokrakingu (MHC) i hydroodsiarczania olejów napędowych (HDS), a także urządzenia do przerobu ciężkiej pozostałości próżniowej (ROSE).

    Autor: Mariusz Ruszel
    Opublikowano: 14/12/2011
  • Podobno kanclerz Rzeszy, Otto von Bismarck, zapytany co uważa za najbardziej znaczący fakt w nowożytnej historii, odpowiedział: „To, że w Ameryce Północnej mówi się po angielsku”. Ten prosty fakt umyka wielu analitykom (także i polskim), którzy sprawiają wrażenie, jakby głównym celem politologii było przewidzenie, kiedy dobiegnie końca supremacja Stanów Zjednoczonych. Wszystko ma na to wskazywać: ekonomia, statystyka, geografia, wyłanianie się nowych potęg militarnych. Europejska gospodarka ma być wydajniejsza od amerykańskiej, chińska marynarka wojenna ma już wkrótce zrównoważyć siłę US Navy (tutaj słowo „wkrótce” jest dosyć względne, bo ma to się stać ok. 2050 r.), zaś sama Ameryka ma ugrzęznąć w wojnach bez wyjścia, w rodzaju tej, jaka dziś jest toczona w Afganistanie.

    Autor: Tomasz Pichór
    Opublikowano: 14/11/2011
  • Wybitny intelektualista brytyjski Bertrand Russell w początkach lat 20. XX wieku przez rok wykładał w Chinach i uwieńczył ten pobyt tomem „The Problem of China”, który w maju 2011 r. w oryginale ponownie wydano w Chinach. Dlaczego teraz?

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 14/11/2011
  • Arabskie rewolucje były dla Moskwy zaskoczeniem, podobnie jak dla innych światowych stolic. W odróżnieniu od państw zachodnich, Rosja odmiennie ocenia następstwa sytuacji kryzysowej oraz forsuję własne metody jej rozwiązania. Sytuację w regionie rozpatruje jednak głównie pod kątem pragmatycznego wzmocnienia własnej międzynarodowej pozycji. Na przeszkodzie opracowania wspólnej z Zachodem linii postępowania stoją także zauważalne elitarne podziały, które odzwierciedlają spór ideowy o kierunek rozwoju Rosji i jej miejsce w świecie.

    Autor: Robert Cheda
    Opublikowano: 14/09/2011
  • Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie problematyki polityki klimatycznej UE oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii. Gospodarka energetyczna to kluczowy element rozwoju gospodarczego. Polityka energetyczna stanowi zestawienie najważniejszych działań, które prowadzą do optymalizacji i racjonalizacji zachodzących procesów rozwojowych w ramach realizacji konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju.

    Autor: KINGA KALANDYK & MARIUSZ RUSZEL
    Opublikowano: 15/08/2011
  • Za kilka miesięcy minie dziesiąta rocznica rozpoczęcia natowskiej misji w Afganistanie. Na początku maja br., po długich towarzyszących wojnie poszukiwaniach, uśmiercony został Osama bin Laden, którego działania stały się bezpośrednią przyczyną amerykańskiej interwencji w 2001 r. Splotem okoliczności, w bieżącym roku, afgańskie siły zaczynają przejmować od ISAF i Amerykanów odpowiedzialność za bezpieczeństwo na terytorium swojego państwa. Zakończenie transformacji przewidywane jest na rok 2014. Tymczasem wydarzenia w regionie zdecydowanie przybierają na dynamice, a śmierć przywódcy al-Kaidy jest tylko jednym z czynników, które mogą wpłynąć na ostateczny wynik dziesięcioletniego procesu budowy podwalin demokratycznego systemu w Afganistanie. Decyzja określająca datę przejęcia odpowiedzialności za wszystkie 34 prowincje przez siły afgańskie zapadła na lizbońskim szczycie NATO w listopadzie ubiegłego roku.

    Autor: Jakub Gajda
    Opublikowano: 14/08/2011
  • Co najmniej od połowy XVII wieku, od Pokoju Westfalskiego, najpierw Europa, a potem świat funkcjonowały na podstawie pokojowych ustaleń. To fakt, że nowy porządek, zwany ładem międzynarodowym, zawsze powstawał w wyniku głębokiego kryzysu, załamania czy wręcz zawieruchy wojennej. Po rozpadzie porządku zimnowojennego do nowego Wersalu czy Kongresu Wiedeńskiego nie doszło. Niejako samoistnie, z praktyki i niezaprzeczalnych faktów po rozpadzie ZSRR pojawił się nowy ład, którego przez blisko jedno pokolenie nikt nie kwestionował. Polegał on na bezwzględnej dominacji USA – i to we wszystkich możliwych dziedzinach: politycznej, gospodarczej, militarnej, naukowej, technologicznej, a nawet soft power, „miękkiego oddziaływania” w sferze symboli, mediów i masowej wyobraźni. Ten nowy Pax Americana, znacznie głębszy niż jego poprzednik Pax Britannica, został określony przez amerykańskiego publicystę Charlesa Krauthammera trafnym terminem „jednobiegunowa chwila”.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 14/07/2011