ANALIZA: Finansowanie zakupów w Siłach Zbrojnych RP – kreatywna księgowość?
Każdego roku polski MON ma do dyspozycji coraz więcej środków finansowych przeznaczanych na wydatki obronne z budżetu państwa. Należy to oceniać pozytywnie, gdyż potrzeb w zakresie zakupów nowoczesnego uzbrojenia i wyposażenia przybywa. Mimo tego co roku część pieniędzy wraca do budżetu państwa albo nie zawsze środki te są efektywnie wydawane – wręcz przeciwnie – często pieniądze podatników przeznaczane są na pozyskanie sprzętu, który nie podnosi w znaczący sposób poziomu nowoczesności polskiej armii. Okres oszczędności budżetowych MON zakończył się kilka lat temu (ostatnie tąpnięcie miało miejsce w końcówce 2008 r. i przez cały rok 2009). Utrzymanie dyscypliny budżetowej w obliczu międzynarodowego kryzysu gospodarczego odbyło się m.in. kosztem drastycznego cięcia wydatków na wojsko. Potem z każdym rokiem wydatki były jednak podnoszone. Po ostatnich poprawkach zatwierdzonych przez rząd gwarantowane coroczne wydatki na armię mają wynosić […]
ANALIZA: Uwarunkowania stabilizacji Iraku po wyparciu tzw. Państwa Islamskiego
10 lipca br. władze Iraku ogłosiły przejęcie pełnej kontroli nad Mosulem, największym miastem znajdującym się pod kontrolą tzw. Państwa Islamskiego (Daesh). Nie kończy to wprawdzie wojny irackich sił rządowych z Daesh, lecz ogranicza zakres kontroli tej organizacji w Iraku do trzech niepołączonych ze sobą obszarów (Tall Afar w prowincji Niniwa, Hawidża w prowincji Kirkuk oraz Al-Kaim i Ana w zachodniej części prowincji Al-Anbar). Są to w dodatku tereny peryferyjne, zamieszkane przez ok 3-4 proc. irackiej populacji (według stanu sprzed wojny z Daesh), nad którymi brak kontroli nie wpływa zasadniczo na efektywne funkcjonowanie państwa irackiego. Odzyskanie kontroli nad zdecydowaną większością swego terytorium przez władze Iraku oddala perspektywę dezintegracji tego państwa, z zastrzeżeniem niepewności w odniesieniu do możliwej secesji Regionu Kurdystanu. W szczególności jednak brak jest obecnie podstaw do traktowania jako poważnej koncepcji tzw. „sunnilandu” (teoretycznego państwa, które miałoby powstać w wyniku secesji […]
ANALIZA: Bataliony w Wojskach Lądowych – propozycje zmian
W 2013 r. ruszył największy w historii Polski program modernizacji Sił Zbrojnych. Na przestrzeni 10 lat zamierzano wielkim wysiłkiem dokonać gigantycznych zmian jakościowych w uzbrojeniu i wyposażeniu wojsk. Założenia programów oraz ich rozmach były imponujące. Ich sukces jednak stałby się możliwy jedynie przy ogromnej determinacji wszystkich czynników zaangażowanych w kształtowanie zdolności obronnych RP i konsekwencji rządzących w modernizacji armii, niezależnie od opcji politycznej. Wśród wielu zasadniczych programów znajdują się również te, których celem jest modernizacja potencjału bojowego Wojsk Lądowych (WL). Dotychczasowy ich potencjał uległ degradacji w zasadzie we wszystkich obszarach, a szczególnie w tych, gdzie funkcjonuje sprzęt poradziecki, który ma nierzadko po 30 i więcej lat i jego możliwości modernizacyjno-modyfikacyjne w zasadzie się skończyły. Ogromnym wyzwaniem stojącym przed Wojskami Lądowymi w obecnym kształcie jest maksymalizowanie ich potencjału, a tym samym pomnożenie możliwości operacyjnych. […]
ANALIZA: Macedonia z nowym rządem – koniec kryzysu
Po prawie sześciu miesiącach od przeprowadzonych wyborów parlamentarnych (11 grudnia 2016 r.) Macedończycy mają nowy rząd. Na jego czele stanął przywódca największej partii opozycyjnej – Zoran Zaew. Udało mu się to po zawarciu umowy koalicyjnej z albańską partią polityczną, Demokratyczną Unią na rzecz Integracji (BDI), dotychczasowym partnerem VMRO-DPMNE (Wewnętrznej Rewolucyjnej Macedońskiej Organizacji-Demokratycznej Partii Macedońskiej Jedności Narodowej) – ugrupowania rządzącego w Macedonii nieprzerwanie od 2006 r. Przed nowym rządem jednak wiele wyzwań, spośród których zacieranie linii podziałów istniejących w społeczeństwie wydaje się być najtrudniejsze. Utworzenie nowego rządu oznacza zakończenie kryzysu, w którym znalazł się kraj po poprzednich wyborach parlamentarnych, z 2014 roku. Mianowicie Socjaldemokratyczna Unia Macedonii (SDSM), z Z. Zaewem na czele, nie uznała wówczas ich wyników, twierdząc, iż zostały one sfałszowane i wobec tego konsekwentnie bojkotowała prace w parlamencie. Należy podkreślić, […]
ANALIZA: Dostępne rozwiązania w programie okrętów podwodnych nowego typu Orka. Część I: okręty podwodne typu 212A/214 – oferta TKMS
W dniu 9 marca 2017 r. Fundacja Pułaskiego zorganizowała pierwsze z cyklu trzech seminariów na temat rozwiązań technologicznych i zdolności bojowych konwencjonalnych okrętów podwodnych oferowanych Polsce w ramach programu „Orka”. Pierwsze seminarium dotyczyło doświadczeń niemieckich a kolejne spotkania poświęcone będą siłom podwodnym Francji i Szwecji. Na marcowym seminarium z udziałem przedstawicieli marynarki wojennej Niemiec i ThyssenKrupp Marine Systems zgromadzeni eksperci, reprezentujący zarówno środowisko analityczne, jak i instytucje państwowe, mieli okazję zapoznać się ze szczegółami oferty niemieckiego producenta. Opcja zakupienia okrętów podwodnych od TKMS była analizowana od wielu lat – w czerwcu 2008 r. przedstawiciele Marynarki Wojennej mieli okazję zapoznać się z procesem budowy okrętów typu 214, a także porównać tę jednostkę z konkurencyjnymi ofertami z Francji i Szwecji. Ostatecznie w ofercie niemieckiej znalazł się także okręt typu 212A o odmiennej konstrukcji od wspomnianego wcześniej typu. […]
ANALIZA: Budowa systemu wywiadu gospodarczego niezbędnym warunkiem powodzenia Planu Morawieckiego
Wydarzenia ostatnich dwóch dekad na arenie międzynarodowej nie pozostawiają złudzeń, że głównym obszarem zmagań między największymi aktorami staje się gospodarka. Wielobiegunowość układu sił i nieprzewidywalna natura współczesnego świata sprawiła, że dominujący paradygmat w działaniu państw przesuwa się z geopolityki w kierunku geoekonomii. Konsekwencją tych procesów jest konieczność przedefiniowania pojęcia bezpieczeństwa narodowego i włączenie do niego, jako priorytetowego zagadnienia, bezpieczeństwa gospodarczego. Zostało to dostrzeżone już wiele lat temu przez wiodące potęgi gospodarcze świata. Ta fundamentalna zmiana podejścia zrodziła jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku decyzje największych potęg gospodarczych świata o gruntownej modyfikacji zadań, struktur i mechanizmów podmiotów państwowych (w tym dyplomacji oraz służb wywiadowczych), uczestniczących w zapewnieniu bezpieczeństwa narodowego. Na czoło ich priorytetów wysunęło się bezpieczeństwo gospodarcze. Za jedno z głównych narzędzi służących jego zapewnieniu uznano tzw. wywiad gospodarczy (economic intelligence). Podmioty […]
ANALIZA: Iran utrzymał kurs – Rouhani nadal prezydentem
Zwycięstwo Hasana Rouhaniego już w pierwszej turze wyborów prezydenckich w Iranie (19 maja 2017 r.) z wynikiem 57,1 proc. głosów umożliwi mu kontynuowanie działań przez kolejne cztery lata. Dobry wynik uzyskał też konserwatysta Ebrahim Raisi (38,3 proc.), ale wobec dużego poparcia dla Rouhaniego, nie wystarczyło to nawet na wejście do drugiej tury. Społeczeństwo irańskie doceniło przede wszystkim sukces dotychczasowego prezydenta w zakresie porozumienia nuklearnego z szóstką mocarstw i otwarcia Iranu na świat. Bezsprzecznie na szczególną uwagę zasługuje mobilizacja wyborcza Irańczyków i długie kolejki do urn. W irańskich wyborach wzięło udział aż 73 procent uprawnionych do głosowania, co dowodzi jak bardzo zaangażowaną postawę wykazuje społeczeństwo. Wielu mieszkańców Teheranu, Isfahanu czy Maszhadu (a także Irańczycy przebywający poza granicami ojczyzny) oczekiwało nawet do trzech godzin w kolejce do oddania głosu. Nie wszystkim udało się to uczynić przed zamknięciem lokali […]
ANALIZA: Wojska Obrony Terytorialnej – rola, miejsce i zadania?
Obecnie w szeregu europejskich państw poszukuje się sposobu zwiększenia potencjału sił zbrojnych przy użyciu możliwie niewielkich nakładów finansowych. Przez wiele lat w Polsce próbowano rozwiązać ten problem poprzez sformowanie wojsk Obrony Terytorialnej jako integralnej części wojsk operacyjnych. W wyniku konsolidacji Wojska Polskiego w latach 2008-2011, dokonano likwidacji części potencjału wojsk operacyjnych (m.in. 1 Dywizję Zmechanizowaną), przy okazji likwidując również wojska OT. W 2015 r. nowy rząd powrócił do idei wojsk OT, pojawiło się tym samym szereg pytań dotyczących ich roli, miejsca i zadań. Rola WOT Zasadniczą rolą WOT jest uzupełnienie potencjału bojowego wojsk operacyjnych (WO) w rejonach (miejscach), gdzie ich użycie jest operacyjnie nieuzasadnione. Polska nie dysponuje wystarczającą siłą WO, aby skutecznie przygotować i przeprowadzić strategiczną operację obronną na całej długości polskich granic i na […]
