• Dr Marta Götz, adiunkt Instytutu Zachodniego w Poznaniu, w swoim najnowszym artykule ocenia gospodarczą sytuację wewnętrzną Niemiec dwie dekady po zjednoczeniu. „Ocena dokonań okresu pozjednoczeniowego zależy niewątpliwie od przyjętej perspektywy. Paradoksalnie jednak, rozbudzone na początku nadzieje prawdopodobnie utrudniły późniejszy rzetelny odbiór zachodzących procesów.”

    Autor: Marta Götz
    Opublikowano: 14/09/2010
  • Polska od lat aspiruje do miana pomostu między Wschodem a Zachodem. Zarówno Jerzy Giedroyć, jak i Juliusz Mieroszewski pragnęli, abyśmy byli krajem promującym partnerskie i przyjacielskie stosunki ze wszystkimi naszymi wschodnimi sąsiadami, w tym także z Rosją. Tak się obecnie dzieje, również w wymiarze europejskim, m. in. za sprawą polsko-szwedzkiej inicjatywy Partnerstwa Wschodniego. Ukraina, Litwa i Białoruś, sławna triada doktryny ULB, są tak jak Polska państwami na trwałe zakorzenionymi w Europie. Nikt i nic, zarówno w przeszłości, jak i współcześnie, nie może ich pozbawiać sposobności autonomicznego decydowania o swoim losie. Wiedzieli o tym Giedroyć i Mieroszewski, pamiętajmy i my!

    Autor: FKP
    Opublikowano: 14/05/2010
  • 22 listopada 2009 r. minęła już piąta rocznica pamiętnych wydarzeń z kijowskiego Majdanu, określanych jako „pomarańczowa rewolucja”. 17 stycznia 2010 r. na Ukrainie zostaną przeprowadzone wybory prezydenckie. Zwycięstwo obecnego „pomarańczowego” prezydenta, Wiktora Juszczenki, wydaje się mało prawdopodobne. Wśród kandydatów do objęcia urzędu prezydenta – których szanse na zwycięstwo są dość duże – wymienia się obecną premier Ukrainy Julię Tymoszenko, byłego premiera Wiktora Janukowycza oraz tzw. czarnego konia rozgrywki politycznej, czyli Arsenija Jaceniuka.

    Autor: Tomasz Kapuśniak
    Opublikowano: 21/12/2009
  • Postmodernizm to termin, który wydaje się trudny do jednoznacznego zdefiniowania, często prowadzący do różnorodnych interpretacji. Jest to kierunek myślenia i sztuki, który narodził się w drugiej połowie XX wieku i cechuje się odrzuceniem linearnego myślenia i jednoznacznych narracji. Zamiast tego postmodernizm podkreśla wielość perspektyw, relatywizm, i złożoność rzeczywistości. Można go również opisać jako reakcję na modernizm, kwestionującą jego ideały postępu, jedności, i hierarchii.W praktyce, postmodernizm może manifestować się w różnych dziedzinach, w tym w sztuce, literaturze, filozofii, architekturze i kulturze popularnej. Charakteryzuje go często intertekstualność, ironia, pastisz, oraz zainteresowanie popkulturą i mediami masowymi.Jest to zjawisko, które nie da się łatwo ująć w jednej definicji, ponieważ jego natura jest dynamiczna i zmienna, co prowadzi do różnorodności interpretacji i analiz.

    Autor: Grzegorz Lewicki
    Opublikowano: 16/12/2009
  • Rzeczywiście, polska polityka zagraniczna od momentu odzyskania niepodległości w 1989 roku przeszła wiele zmian i osiągnęła znaczące sukcesy. Jednym z najważniejszych było członkostwo Polski najpierw w NATO, a później w Unii Europejskiej. Ta integracja z zachodnimi strukturami była możliwa dzięki szerokiemu konsensusowi polskich elit, niezależnie od ich postaw ideologicznych czy historycznych. Wsparcie ze strony Zachodu było istotne, ale jednoznaczne deklaracje Polski również miały znaczący wpływ.W przypadku polityki wschodniej, choć była ona bardziej skomplikowana, Polska szybko określiła swoje priorytety. Miały one na celu wspieranie suwerenności, demokracji i prozachodnich dążeń krajów byłego bloku wschodniego, nawet jeśli wiązało się to z gorszymi relacjami z Moskwą. Polityka ta odzwierciedlała dążenie Polski do umocnienia demokracji i suwerenności na wschodzie Europy oraz promowania wartości, które uznaje za fundamentalne dla rozwoju regionu.

    Autor: Maria Przełomiec
    Opublikowano: 25/11/2009
  • Chińska Republika Ludowa (ChRL) przez wiele lat po swoim powstaniu skupiała się głównie na kwestiach wewnętrznych związanych z odbudową kraju po wojnach domowych i „stuletnim upokorzeniu” doświadczonym w wyniku działań wielkich mocarstw i kolonizacji. Dodatkowo, Chiny zaangażowały się w kosztowną wojnę koreańską w latach 1950-1953.Mimo że chińska dyplomacja odniosła pewne sukcesy, takie jak udział w naradzie narodów pokolonialnych w Bandungu w 1955 roku, to jednak Chiny musiały na pewien czas odłożyć swoje ambicje międzynarodowe i "sny o potędze". Skupienie na sprawach wewnętrznych i długi okres konsolidacji wewnętrznej były priorytetem dla nowo powstałego państwa, zanim mogły aktywniej działać na arenie międzynarodowej.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 02/11/2009
  • Słowa Hranta Dinka wyraźnie ukazują paradoks w relacjach między Turcją a strukturami europejskimi, szczególnie w kontekście akcesji Turcji do Unii Europejskiej. Dink zauważa, że te relacje oparte są na strachu – strachu przed odrzuceniem ze strony Europy oraz strachu przed konsekwencjami odrzucenia przez Turcję. Jednakże, zamiast kierować się strachem, moglibyśmy zmienić podejście na bardziej pozytywne, bazujące na wzajemnym zainteresowaniu i wizji wspólnych korzyści.Mimo że minęło już kilka lat od śmierci Hranta Dinka, jego słowa wciąż pozostają aktualne i skłaniają do refleksji nad naturą relacji między kulturami, narodami i instytucjami międzynarodowymi. Wskazują one na potrzebę przełamania lęku i budowania relacji opartych na współpracy, zrozumieniu i poszanowaniu różnorodności.

    Autor: Joanna Bocheńska
    Opublikowano: 21/10/2009
  • Białoruś faktycznie stanowi interesujące zagadnienie dla obserwatorów z różnych perspektyw. Jest to państwo pełne sprzeczności, które nie łatwo opisać jednoznacznie i przypisać mu miejsce w określonym schemacie. W ostatnich latach Białoruś znalazła się w centrum uwagi, szczególnie w kontekście jej uczestnictwa w unijnym Partnerstwie Wschodnim oraz trudności w relacjach z Rosją. Te wydarzenia ponownie stawiają pytanie o to, jak Białoruś definiuje swoje miejsce w kontekście europejskim.Analiza tożsamości Białorusinów, czyli próba odpowiedzi na pytanie "kim jesteśmy?", jest przedmiotem zainteresowania nie tylko twórców, badaczy, czy polityków, ale także całego społeczeństwa. Poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie pozwala zrozumieć nie tylko bieżącą sytuację polityczną, ale także historię, kulturę i dążenia narodu białoruskiego. Ta refleksja może pomóc w wyjaśnieniu zachowań politycznych oraz zrozumieniu wpływu specyficznego "charakteru narodowego" na decyzje podejmowane przez Białoruś jako państwo.

    Autor: Jędrzej Czerep
    Opublikowano: 10/10/2009
  • Niestety, rzeczywiście obserwuje się niepokojący wzrost aktywności grup ekstremistycznych, szczególnie tych związanych z wahhabizmem, które prowadzą szeroko zakrojoną ofensywę przeciwko państwom zachodnim i ich sojusznikom w różnych regionach świata, takich jak Azja, Bliski Wschód i Afryka. Organizacje takie jak Al-Kaida, pomimo wcześniejszych trudności, zdołały odzyskać swoją operacyjną zdolność i wznowić działania terrorystyczne.Niepomyślny przebieg wojny z islamskim ekstremizmem w ostatnich latach sprawia, że te grupy radikalne ponownie stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa globalnego. Ich działania mają na celu destabilizację regionów, szerzenie przemocy oraz ataki na cywilów i instytucje państwowe. W obliczu tego wyzwania państwa zachodnie muszą podejmować skoordynowane działania, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, aby przeciwdziałać terroryzmowi i zapewnić bezpieczeństwo swoim obywatelom.

    Autor: Tomasz Otłowski
    Opublikowano: 01/10/2009
  • Konwergencja gospodarcza to istotne pojęcie, które zdobywa coraz większą popularność w literaturze ekonomicznej, zarówno europejskiej, jak i światowej. W kontekście Unii Gospodarczo-Walutowej (UGW) oraz kryteriów konwergencji zawartych w traktacie z Maastricht nabiera ona szczególnego znaczenia, ponieważ decyduje o przynależności kraju do strefy euro.W skrócie, konwergencja oznacza proces stopniowego zblizania się gospodarek do siebie. Jest to złożony proces, który może obejmować wiele obszarów, takich jak poziom życia, struktura gospodarki, produktywność, czy też stopa bezrobocia. Istnieje wiele różnych podejść do tego zagadnienia, co sprawia, że dyskusja na jego temat ma charakter zarówno polityczny, naukowy, jak i gospodarczy.W praktyce, konwergencja może być rozumiana jako dążenie do zmniejszania różnic między gospodarkami o różnym poziomie rozwoju. Jest to proces pożądany, ponieważ może przyczynić się do większej stabilności i zrównoważonego wzrostu na szczeblu regionalnym, krajowym, a nawet międzynarodowym. Jednakże osiągnięcie konwergencji wymaga czasu, środków oraz odpowiednich polityk gospodarczych i społecznych.

    Autor: Marta Götz
    Opublikowano: 15/09/2009
  • Dr Marta Götz, adiunkt Instytutu Zachodniego w Poznaniu, w swoim najnowszym artykule ocenia gospodarczą sytuację wewnętrzną Niemiec dwie dekady po zjednoczeniu. „Ocena dokonań okresu pozjednoczeniowego zależy niewątpliwie od przyjętej perspektywy. Paradoksalnie jednak, rozbudzone na początku nadzieje prawdopodobnie utrudniły późniejszy rzetelny odbiór zachodzących procesów.”

    Autor: Marta Götz
    Opublikowano: 14/09/2010
  • Polska od lat aspiruje do miana pomostu między Wschodem a Zachodem. Zarówno Jerzy Giedroyć, jak i Juliusz Mieroszewski pragnęli, abyśmy byli krajem promującym partnerskie i przyjacielskie stosunki ze wszystkimi naszymi wschodnimi sąsiadami, w tym także z Rosją. Tak się obecnie dzieje, również w wymiarze europejskim, m. in. za sprawą polsko-szwedzkiej inicjatywy Partnerstwa Wschodniego. Ukraina, Litwa i Białoruś, sławna triada doktryny ULB, są tak jak Polska państwami na trwałe zakorzenionymi w Europie. Nikt i nic, zarówno w przeszłości, jak i współcześnie, nie może ich pozbawiać sposobności autonomicznego decydowania o swoim losie. Wiedzieli o tym Giedroyć i Mieroszewski, pamiętajmy i my!

    Autor: FKP
    Opublikowano: 14/05/2010
  • 22 listopada 2009 r. minęła już piąta rocznica pamiętnych wydarzeń z kijowskiego Majdanu, określanych jako „pomarańczowa rewolucja”. 17 stycznia 2010 r. na Ukrainie zostaną przeprowadzone wybory prezydenckie. Zwycięstwo obecnego „pomarańczowego” prezydenta, Wiktora Juszczenki, wydaje się mało prawdopodobne. Wśród kandydatów do objęcia urzędu prezydenta – których szanse na zwycięstwo są dość duże – wymienia się obecną premier Ukrainy Julię Tymoszenko, byłego premiera Wiktora Janukowycza oraz tzw. czarnego konia rozgrywki politycznej, czyli Arsenija Jaceniuka.

    Autor: Tomasz Kapuśniak
    Opublikowano: 21/12/2009
  • Postmodernizm to termin, który wydaje się trudny do jednoznacznego zdefiniowania, często prowadzący do różnorodnych interpretacji. Jest to kierunek myślenia i sztuki, który narodził się w drugiej połowie XX wieku i cechuje się odrzuceniem linearnego myślenia i jednoznacznych narracji. Zamiast tego postmodernizm podkreśla wielość perspektyw, relatywizm, i złożoność rzeczywistości. Można go również opisać jako reakcję na modernizm, kwestionującą jego ideały postępu, jedności, i hierarchii.W praktyce, postmodernizm może manifestować się w różnych dziedzinach, w tym w sztuce, literaturze, filozofii, architekturze i kulturze popularnej. Charakteryzuje go często intertekstualność, ironia, pastisz, oraz zainteresowanie popkulturą i mediami masowymi.Jest to zjawisko, które nie da się łatwo ująć w jednej definicji, ponieważ jego natura jest dynamiczna i zmienna, co prowadzi do różnorodności interpretacji i analiz.

    Autor: Grzegorz Lewicki
    Opublikowano: 16/12/2009
  • Rzeczywiście, polska polityka zagraniczna od momentu odzyskania niepodległości w 1989 roku przeszła wiele zmian i osiągnęła znaczące sukcesy. Jednym z najważniejszych było członkostwo Polski najpierw w NATO, a później w Unii Europejskiej. Ta integracja z zachodnimi strukturami była możliwa dzięki szerokiemu konsensusowi polskich elit, niezależnie od ich postaw ideologicznych czy historycznych. Wsparcie ze strony Zachodu było istotne, ale jednoznaczne deklaracje Polski również miały znaczący wpływ.W przypadku polityki wschodniej, choć była ona bardziej skomplikowana, Polska szybko określiła swoje priorytety. Miały one na celu wspieranie suwerenności, demokracji i prozachodnich dążeń krajów byłego bloku wschodniego, nawet jeśli wiązało się to z gorszymi relacjami z Moskwą. Polityka ta odzwierciedlała dążenie Polski do umocnienia demokracji i suwerenności na wschodzie Europy oraz promowania wartości, które uznaje za fundamentalne dla rozwoju regionu.

    Autor: Maria Przełomiec
    Opublikowano: 25/11/2009
  • Chińska Republika Ludowa (ChRL) przez wiele lat po swoim powstaniu skupiała się głównie na kwestiach wewnętrznych związanych z odbudową kraju po wojnach domowych i „stuletnim upokorzeniu” doświadczonym w wyniku działań wielkich mocarstw i kolonizacji. Dodatkowo, Chiny zaangażowały się w kosztowną wojnę koreańską w latach 1950-1953.Mimo że chińska dyplomacja odniosła pewne sukcesy, takie jak udział w naradzie narodów pokolonialnych w Bandungu w 1955 roku, to jednak Chiny musiały na pewien czas odłożyć swoje ambicje międzynarodowe i "sny o potędze". Skupienie na sprawach wewnętrznych i długi okres konsolidacji wewnętrznej były priorytetem dla nowo powstałego państwa, zanim mogły aktywniej działać na arenie międzynarodowej.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 02/11/2009
  • Słowa Hranta Dinka wyraźnie ukazują paradoks w relacjach między Turcją a strukturami europejskimi, szczególnie w kontekście akcesji Turcji do Unii Europejskiej. Dink zauważa, że te relacje oparte są na strachu – strachu przed odrzuceniem ze strony Europy oraz strachu przed konsekwencjami odrzucenia przez Turcję. Jednakże, zamiast kierować się strachem, moglibyśmy zmienić podejście na bardziej pozytywne, bazujące na wzajemnym zainteresowaniu i wizji wspólnych korzyści.Mimo że minęło już kilka lat od śmierci Hranta Dinka, jego słowa wciąż pozostają aktualne i skłaniają do refleksji nad naturą relacji między kulturami, narodami i instytucjami międzynarodowymi. Wskazują one na potrzebę przełamania lęku i budowania relacji opartych na współpracy, zrozumieniu i poszanowaniu różnorodności.

    Autor: Joanna Bocheńska
    Opublikowano: 21/10/2009
  • Białoruś faktycznie stanowi interesujące zagadnienie dla obserwatorów z różnych perspektyw. Jest to państwo pełne sprzeczności, które nie łatwo opisać jednoznacznie i przypisać mu miejsce w określonym schemacie. W ostatnich latach Białoruś znalazła się w centrum uwagi, szczególnie w kontekście jej uczestnictwa w unijnym Partnerstwie Wschodnim oraz trudności w relacjach z Rosją. Te wydarzenia ponownie stawiają pytanie o to, jak Białoruś definiuje swoje miejsce w kontekście europejskim.Analiza tożsamości Białorusinów, czyli próba odpowiedzi na pytanie "kim jesteśmy?", jest przedmiotem zainteresowania nie tylko twórców, badaczy, czy polityków, ale także całego społeczeństwa. Poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie pozwala zrozumieć nie tylko bieżącą sytuację polityczną, ale także historię, kulturę i dążenia narodu białoruskiego. Ta refleksja może pomóc w wyjaśnieniu zachowań politycznych oraz zrozumieniu wpływu specyficznego "charakteru narodowego" na decyzje podejmowane przez Białoruś jako państwo.

    Autor: Jędrzej Czerep
    Opublikowano: 10/10/2009
  • Niestety, rzeczywiście obserwuje się niepokojący wzrost aktywności grup ekstremistycznych, szczególnie tych związanych z wahhabizmem, które prowadzą szeroko zakrojoną ofensywę przeciwko państwom zachodnim i ich sojusznikom w różnych regionach świata, takich jak Azja, Bliski Wschód i Afryka. Organizacje takie jak Al-Kaida, pomimo wcześniejszych trudności, zdołały odzyskać swoją operacyjną zdolność i wznowić działania terrorystyczne.Niepomyślny przebieg wojny z islamskim ekstremizmem w ostatnich latach sprawia, że te grupy radikalne ponownie stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa globalnego. Ich działania mają na celu destabilizację regionów, szerzenie przemocy oraz ataki na cywilów i instytucje państwowe. W obliczu tego wyzwania państwa zachodnie muszą podejmować skoordynowane działania, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, aby przeciwdziałać terroryzmowi i zapewnić bezpieczeństwo swoim obywatelom.

    Autor: Tomasz Otłowski
    Opublikowano: 01/10/2009
  • Konwergencja gospodarcza to istotne pojęcie, które zdobywa coraz większą popularność w literaturze ekonomicznej, zarówno europejskiej, jak i światowej. W kontekście Unii Gospodarczo-Walutowej (UGW) oraz kryteriów konwergencji zawartych w traktacie z Maastricht nabiera ona szczególnego znaczenia, ponieważ decyduje o przynależności kraju do strefy euro.W skrócie, konwergencja oznacza proces stopniowego zblizania się gospodarek do siebie. Jest to złożony proces, który może obejmować wiele obszarów, takich jak poziom życia, struktura gospodarki, produktywność, czy też stopa bezrobocia. Istnieje wiele różnych podejść do tego zagadnienia, co sprawia, że dyskusja na jego temat ma charakter zarówno polityczny, naukowy, jak i gospodarczy.W praktyce, konwergencja może być rozumiana jako dążenie do zmniejszania różnic między gospodarkami o różnym poziomie rozwoju. Jest to proces pożądany, ponieważ może przyczynić się do większej stabilności i zrównoważonego wzrostu na szczeblu regionalnym, krajowym, a nawet międzynarodowym. Jednakże osiągnięcie konwergencji wymaga czasu, środków oraz odpowiednich polityk gospodarczych i społecznych.

    Autor: Marta Götz
    Opublikowano: 15/09/2009