• Białoruś faktycznie stanowi interesujące zagadnienie dla obserwatorów z różnych perspektyw. Jest to państwo pełne sprzeczności, które nie łatwo opisać jednoznacznie i przypisać mu miejsce w określonym schemacie. W ostatnich latach Białoruś znalazła się w centrum uwagi, szczególnie w kontekście jej uczestnictwa w unijnym Partnerstwie Wschodnim oraz trudności w relacjach z Rosją. Te wydarzenia ponownie stawiają pytanie o to, jak Białoruś definiuje swoje miejsce w kontekście europejskim. Analiza tożsamości Białorusinów, czyli próba odpowiedzi na pytanie "kim jesteśmy?", jest przedmiotem zainteresowania nie tylko twórców, badaczy, czy polityków, ale także całego społeczeństwa. Poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie pozwala zrozumieć nie tylko bieżącą sytuację polityczną, ale także historię, kulturę i dążenia narodu białoruskiego. Ta refleksja może pomóc w wyjaśnieniu zachowań politycznych oraz zrozumieniu wpływu specyficznego "charakteru narodowego" na decyzje podejmowane przez Białoruś jako państwo.

    Autor: Jędrzej Czerep
    Opublikowano: 10/10/2009
  • Niestety, rzeczywiście obserwuje się niepokojący wzrost aktywności grup ekstremistycznych, szczególnie tych związanych z wahhabizmem, które prowadzą szeroko zakrojoną ofensywę przeciwko państwom zachodnim i ich sojusznikom w różnych regionach świata, takich jak Azja, Bliski Wschód i Afryka. Organizacje takie jak Al-Kaida, pomimo wcześniejszych trudności, zdołały odzyskać swoją operacyjną zdolność i wznowić działania terrorystyczne. Niepomyślny przebieg wojny z islamskim ekstremizmem w ostatnich latach sprawia, że te grupy radikalne ponownie stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa globalnego. Ich działania mają na celu destabilizację regionów, szerzenie przemocy oraz ataki na cywilów i instytucje państwowe. W obliczu tego wyzwania państwa zachodnie muszą podejmować skoordynowane działania, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, aby przeciwdziałać terroryzmowi i zapewnić bezpieczeństwo swoim obywatelom.

    Autor: Tomasz Otłowski
    Opublikowano: 01/10/2009
  • Konwergencja gospodarcza to istotne pojęcie, które zdobywa coraz większą popularność w literaturze ekonomicznej, zarówno europejskiej, jak i światowej. W kontekście Unii Gospodarczo-Walutowej (UGW) oraz kryteriów konwergencji zawartych w traktacie z Maastricht nabiera ona szczególnego znaczenia, ponieważ decyduje o przynależności kraju do strefy euro. W skrócie, konwergencja oznacza proces stopniowego zblizania się gospodarek do siebie. Jest to złożony proces, który może obejmować wiele obszarów, takich jak poziom życia, struktura gospodarki, produktywność, czy też stopa bezrobocia. Istnieje wiele różnych podejść do tego zagadnienia, co sprawia, że dyskusja na jego temat ma charakter zarówno polityczny, naukowy, jak i gospodarczy. W praktyce, konwergencja może być rozumiana jako dążenie do zmniejszania różnic między gospodarkami o różnym poziomie rozwoju. Jest to proces pożądany, ponieważ może przyczynić się do większej stabilności i zrównoważonego wzrostu na szczeblu regionalnym, krajowym, a nawet międzynarodowym. Jednakże osiągnięcie konwergencji wymaga czasu, środków oraz odpowiednich polityk gospodarczych i społecznych.

    Autor: Marta Götz
    Opublikowano: 15/09/2009
  • Po zmianie systemu Węgry rzeczywiście pretendowały do roli lidera zmian w regionie, co miało swoje uzasadnienie. Jednak po dwóch dekadach sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Nastroje w kraju są kiepskie, zadłużenie sięgnęło wysokich poziomów, a kryzys globalny nakładający się na kryzys wewnętrzny tylko pogłębił trudności. Ten drugi kryzys, będący nie tylko gospodarczy, ale także polityczny i moralny, dotyka sfery wartości. W takich okolicznościach naturalne jest szukanie winnych i kozłów ofiarnych za obecny stan rzeczy. W chwilach kryzysu często pojawiają się również tzw. "zbawiciele" i prorocy, którzy obiecują zmiany i mają recepty na poprawę sytuacji. Jednakże często okazuje się, że ich przekonania mogą być płytkie lub niewystarczająco przemyślane, a ich obietnice mogą być trudne do zrealizowania. Warto więc zachować zdrową ostrożność wobec takich postaci i szukać rozwiązań opartych na solidnych fundamentach.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 01/09/2009
  • Afryka Subsaharyjska to region podlegający dynamicznym przemianom zarówno na poziomie społecznym i gospodarczym, jak i politycznym, czy szerzej ujmując – na poziomie idei. Praca niniejsza ma na celu zaprezentowanie spektrum najbardziej aktualnych wewnątrz-afrykańskich, tzn. tworzonych przez Afrykanów z myślą o Afryce, inicjatyw, zjawisk, prądów i procesów wpisujących się w trend umacniania świadomości demokratycznej, troski o dobre rządy, stabilizację społeczną i ekonomiczną, poszerzania zakresu wolności osobistej i zbiorowej. Jako kryterium „afrykańskości” przyjęto zjawiska dotyczące Afryki (lub państw Afryki), których inicjatorami, głównymi twórcami, swoistą „siłą napędową” decydującą o kierunkach działania i debaty są reprezentanci kontynentu i diaspory.

    Autor: Jędrzej Czerep
    Opublikowano: 06/08/2009
  • Pakistan, liczący ponad 176 milionów mieszkańców, to pod względem liczby ludności szósty kraj świata, a drugi, po Indonezji, kraj muzułmański. Kraj pojawił się na mapach świata w roku 1948, w wyniku zrealizowanej idei niepodległego bytu państwowego dla wyznawców Proroka Mahometa zamieszkujących brytyjskie Indie, niezależnie od języka, jakim się posługiwali, czy też przynależności rasowej. Powstało wielonarodowe państwo, w którym uznano, że sam fakt wyznawania określonej religii decyduje o odrębności etnicznej i przyjęto za podstawę istnienie narodu islamskiego.

    Autor: Daniel S. Zbytek
    Opublikowano: 09/07/2009
  • Cechą charakterystyczną dla współpracy Unii Europejskiej z krajami Europy Wschodniej jest elastyczna formuła celów oraz mechanizmów polityki unijnej wobec wschodnich sąsiadów UE. Takie podejście umożliwia uzależnianie określania krótkoterminowych celów współpracy od bieżącej sytuacji wewnętrznej w krajach sąsiedzkich. Kilka wydarzeń na arenie europejskiej z ostatnich lat pokazało, że takie założenie jest uzasadnione w obliczu ciągle zmieniających się realiów politycznych w regionie Europy Wschodniej i Zakaukazia.

    Autor: Paula Marcinkowska
    Opublikowano: 29/06/2009
  • Koniec XX i początek XXI wieku to okres gwałtownego rozwoju nowych technologii informatycznych, komputerów i Internetu. Niekontrolowany rozwój tego medium, a także znaczny stopień „usieciowienia” współczesnych społeczeństw sprawił, że pojawiły się nowe, dotychczas niespotykane zagrożenia, które w znaczący sposób mogą zagrozić krytycznej infrastrukturze państwa. Najdobitniejszym tego przykładem były wydarzenia w Estonii, która w maju 2007 roku musiała zmierzyć się ze zmasowanym cyberatakami, będącymi odwetem za przeniesienie pomnika żołnierzy Armii Czerwonej z centrum Tallina na podmiejski cmentarz wojskowy. Biorąc pod uwagę znaczenie technologii informatycznych we współczesnym świecie oraz realną groźbę wykorzystania ich przeciwko bezpieczeństwu państwa zachodzi potrzeba znalezienia odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu Polska jest narażona na zagrożenia płynące z globalnej sieci oraz czy zaistniała potrzeba wypracowania kompleksowej i efektywnej strategii obrony przed cyberterroryzmem?

    Autor: Marcin Łapczyński
    Opublikowano: 21/06/2009
  • Autor: Maria Węgrowska
    Opublikowano: 02/06/2009
  • Chiny skupiają coraz większą uwagę świata. Podkreśla się przede wszystkim ich bezprecedensowe sukcesy gospodarcze. Najwyższy notowany w dziejach wzrost gospodarczy, największe obecnie na świecie rezerwy walutowe, status tego państwa jako „globalnej taśmy produkcyjnej”, a w ślad za tym szybko wzbogacające się społeczeństwo. Chiny już dziś są trzecią, po USA i Japonii, gospodarką świata, a wkrótce – przy zachowanych trendach – wyprzedzą Japonię i będą drugie. Nic dziwnego, że znany ekonomista amerykański Fred Bergsten wystąpił z inicjatywą organizowania szczytów G-2, a więc USA – Chiny.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 18/05/2009
  • Białoruś faktycznie stanowi interesujące zagadnienie dla obserwatorów z różnych perspektyw. Jest to państwo pełne sprzeczności, które nie łatwo opisać jednoznacznie i przypisać mu miejsce w określonym schemacie. W ostatnich latach Białoruś znalazła się w centrum uwagi, szczególnie w kontekście jej uczestnictwa w unijnym Partnerstwie Wschodnim oraz trudności w relacjach z Rosją. Te wydarzenia ponownie stawiają pytanie o to, jak Białoruś definiuje swoje miejsce w kontekście europejskim. Analiza tożsamości Białorusinów, czyli próba odpowiedzi na pytanie "kim jesteśmy?", jest przedmiotem zainteresowania nie tylko twórców, badaczy, czy polityków, ale także całego społeczeństwa. Poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie pozwala zrozumieć nie tylko bieżącą sytuację polityczną, ale także historię, kulturę i dążenia narodu białoruskiego. Ta refleksja może pomóc w wyjaśnieniu zachowań politycznych oraz zrozumieniu wpływu specyficznego "charakteru narodowego" na decyzje podejmowane przez Białoruś jako państwo.

    Autor: Jędrzej Czerep
    Opublikowano: 10/10/2009
  • Niestety, rzeczywiście obserwuje się niepokojący wzrost aktywności grup ekstremistycznych, szczególnie tych związanych z wahhabizmem, które prowadzą szeroko zakrojoną ofensywę przeciwko państwom zachodnim i ich sojusznikom w różnych regionach świata, takich jak Azja, Bliski Wschód i Afryka. Organizacje takie jak Al-Kaida, pomimo wcześniejszych trudności, zdołały odzyskać swoją operacyjną zdolność i wznowić działania terrorystyczne. Niepomyślny przebieg wojny z islamskim ekstremizmem w ostatnich latach sprawia, że te grupy radikalne ponownie stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa globalnego. Ich działania mają na celu destabilizację regionów, szerzenie przemocy oraz ataki na cywilów i instytucje państwowe. W obliczu tego wyzwania państwa zachodnie muszą podejmować skoordynowane działania, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, aby przeciwdziałać terroryzmowi i zapewnić bezpieczeństwo swoim obywatelom.

    Autor: Tomasz Otłowski
    Opublikowano: 01/10/2009
  • Konwergencja gospodarcza to istotne pojęcie, które zdobywa coraz większą popularność w literaturze ekonomicznej, zarówno europejskiej, jak i światowej. W kontekście Unii Gospodarczo-Walutowej (UGW) oraz kryteriów konwergencji zawartych w traktacie z Maastricht nabiera ona szczególnego znaczenia, ponieważ decyduje o przynależności kraju do strefy euro. W skrócie, konwergencja oznacza proces stopniowego zblizania się gospodarek do siebie. Jest to złożony proces, który może obejmować wiele obszarów, takich jak poziom życia, struktura gospodarki, produktywność, czy też stopa bezrobocia. Istnieje wiele różnych podejść do tego zagadnienia, co sprawia, że dyskusja na jego temat ma charakter zarówno polityczny, naukowy, jak i gospodarczy. W praktyce, konwergencja może być rozumiana jako dążenie do zmniejszania różnic między gospodarkami o różnym poziomie rozwoju. Jest to proces pożądany, ponieważ może przyczynić się do większej stabilności i zrównoważonego wzrostu na szczeblu regionalnym, krajowym, a nawet międzynarodowym. Jednakże osiągnięcie konwergencji wymaga czasu, środków oraz odpowiednich polityk gospodarczych i społecznych.

    Autor: Marta Götz
    Opublikowano: 15/09/2009
  • Po zmianie systemu Węgry rzeczywiście pretendowały do roli lidera zmian w regionie, co miało swoje uzasadnienie. Jednak po dwóch dekadach sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Nastroje w kraju są kiepskie, zadłużenie sięgnęło wysokich poziomów, a kryzys globalny nakładający się na kryzys wewnętrzny tylko pogłębił trudności. Ten drugi kryzys, będący nie tylko gospodarczy, ale także polityczny i moralny, dotyka sfery wartości. W takich okolicznościach naturalne jest szukanie winnych i kozłów ofiarnych za obecny stan rzeczy. W chwilach kryzysu często pojawiają się również tzw. "zbawiciele" i prorocy, którzy obiecują zmiany i mają recepty na poprawę sytuacji. Jednakże często okazuje się, że ich przekonania mogą być płytkie lub niewystarczająco przemyślane, a ich obietnice mogą być trudne do zrealizowania. Warto więc zachować zdrową ostrożność wobec takich postaci i szukać rozwiązań opartych na solidnych fundamentach.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 01/09/2009
  • Afryka Subsaharyjska to region podlegający dynamicznym przemianom zarówno na poziomie społecznym i gospodarczym, jak i politycznym, czy szerzej ujmując – na poziomie idei. Praca niniejsza ma na celu zaprezentowanie spektrum najbardziej aktualnych wewnątrz-afrykańskich, tzn. tworzonych przez Afrykanów z myślą o Afryce, inicjatyw, zjawisk, prądów i procesów wpisujących się w trend umacniania świadomości demokratycznej, troski o dobre rządy, stabilizację społeczną i ekonomiczną, poszerzania zakresu wolności osobistej i zbiorowej. Jako kryterium „afrykańskości” przyjęto zjawiska dotyczące Afryki (lub państw Afryki), których inicjatorami, głównymi twórcami, swoistą „siłą napędową” decydującą o kierunkach działania i debaty są reprezentanci kontynentu i diaspory.

    Autor: Jędrzej Czerep
    Opublikowano: 06/08/2009
  • Pakistan, liczący ponad 176 milionów mieszkańców, to pod względem liczby ludności szósty kraj świata, a drugi, po Indonezji, kraj muzułmański. Kraj pojawił się na mapach świata w roku 1948, w wyniku zrealizowanej idei niepodległego bytu państwowego dla wyznawców Proroka Mahometa zamieszkujących brytyjskie Indie, niezależnie od języka, jakim się posługiwali, czy też przynależności rasowej. Powstało wielonarodowe państwo, w którym uznano, że sam fakt wyznawania określonej religii decyduje o odrębności etnicznej i przyjęto za podstawę istnienie narodu islamskiego.

    Autor: Daniel S. Zbytek
    Opublikowano: 09/07/2009
  • Cechą charakterystyczną dla współpracy Unii Europejskiej z krajami Europy Wschodniej jest elastyczna formuła celów oraz mechanizmów polityki unijnej wobec wschodnich sąsiadów UE. Takie podejście umożliwia uzależnianie określania krótkoterminowych celów współpracy od bieżącej sytuacji wewnętrznej w krajach sąsiedzkich. Kilka wydarzeń na arenie europejskiej z ostatnich lat pokazało, że takie założenie jest uzasadnione w obliczu ciągle zmieniających się realiów politycznych w regionie Europy Wschodniej i Zakaukazia.

    Autor: Paula Marcinkowska
    Opublikowano: 29/06/2009
  • Koniec XX i początek XXI wieku to okres gwałtownego rozwoju nowych technologii informatycznych, komputerów i Internetu. Niekontrolowany rozwój tego medium, a także znaczny stopień „usieciowienia” współczesnych społeczeństw sprawił, że pojawiły się nowe, dotychczas niespotykane zagrożenia, które w znaczący sposób mogą zagrozić krytycznej infrastrukturze państwa. Najdobitniejszym tego przykładem były wydarzenia w Estonii, która w maju 2007 roku musiała zmierzyć się ze zmasowanym cyberatakami, będącymi odwetem za przeniesienie pomnika żołnierzy Armii Czerwonej z centrum Tallina na podmiejski cmentarz wojskowy. Biorąc pod uwagę znaczenie technologii informatycznych we współczesnym świecie oraz realną groźbę wykorzystania ich przeciwko bezpieczeństwu państwa zachodzi potrzeba znalezienia odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu Polska jest narażona na zagrożenia płynące z globalnej sieci oraz czy zaistniała potrzeba wypracowania kompleksowej i efektywnej strategii obrony przed cyberterroryzmem?

    Autor: Marcin Łapczyński
    Opublikowano: 21/06/2009
  • Autor: Maria Węgrowska
    Opublikowano: 02/06/2009
  • Chiny skupiają coraz większą uwagę świata. Podkreśla się przede wszystkim ich bezprecedensowe sukcesy gospodarcze. Najwyższy notowany w dziejach wzrost gospodarczy, największe obecnie na świecie rezerwy walutowe, status tego państwa jako „globalnej taśmy produkcyjnej”, a w ślad za tym szybko wzbogacające się społeczeństwo. Chiny już dziś są trzecią, po USA i Japonii, gospodarką świata, a wkrótce – przy zachowanych trendach – wyprzedzą Japonię i będą drugie. Nic dziwnego, że znany ekonomista amerykański Fred Bergsten wystąpił z inicjatywą organizowania szczytów G-2, a więc USA – Chiny.

    Autor: Bogdan Góralczyk
    Opublikowano: 18/05/2009