Pułaski Policy Papers

Wiosną 2014 r. odbyły się w Macedonii zarówno wybory prezydenckie (I tura – 13 kwietnia, II tura – 27 kwietnia), jak i przedterminowe wybory parlamentarne (27 kwietnia). Ich zwycięzcą okazała

Na ostateczne wyniki wyborów prezydenckich w Afganistanie świat czekał ponad trzy miesiące.

11 września 2001 r. świat zachodni stanął w obliczu nowego zagrożenia – islamskiego ekstremizmu o globalnym zasięgu, posługującego się wyrafinowanymi technikami terrorystycznymi.

Kolejny poważny kryzys w Iraku stał się powodem nagłośnienia możliwej deklaracji niepodległości Regionu Kurdystanu (KR).

Zgodnie z założeniami obowiązującego obecnie Planu Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych w latach 2013-2022, Ministerstwo Obrony Narodowej RP powinno w najbliższych dwóch latach rozpocząć realizację trzech programów pozyskania okrętów wojennych

Wobec wydarzeń na Ukrainie związanych z nielegalną aneksją Krymu przez Rosję i walkami pomiędzy ukraińskimi siłami zbrojnymi a wspieranymi przez Moskwę separatystami na wschodzie kraju, konieczne wydaje się być przyspieszenie przez MON procesu modernizacji Sił Zbrojnych RP w celu poprawy bezpieczeństwa Polski.

27 kwietnia 2014 r. serbski parlament udzielił wotum zaufania nowemu rządowi na czele z Aleksanderem Vučićem, liderem Serbskiej Partii Postępowej (SNS), która odniosła zdecydowana zwycięstwo w marcowych, przedterminowych wyborach. Za powołaniem nowego rządu, zagłosowało 198 posłów – przeciw było 23

W trakcie obchodów Święta Wolności 4 czerwca br. Prezydent RP Bronisław Komorowski ogłosił, że Polska zwiększy swoje nakłady na obronność z obecnego (zagwarantowanego ustawowo) poziomu 1,95 proc. do 2 proc PKB.

17 września 2009 r. prezydent USA Barack Obama ogłosił nową koncepcję budowy systemu obrony antyrakietowej (Missile Defense, MD), w tym również jego europejskiej części.

W ostatnich tygodniach w relacjach polsko-litewskich powrócił temat budowy mostu energetycznego oraz gazociągu łączącego Polskę z Litwą

1 maja 2014 r. tunezyjskie Zgromadzenie Konstytucyjne uchwaliło nowe prawo wyborcze. Po debacie deputowani jednym głosem zdecydowali nie wykluczać urzędników reżimu Zine al-Abidine Ben Alego z możliwości ubiegania się o stanowiska publiczne

Wydarzenia w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA), w trzy lata po wybuchu „arabskiej wiosny”, wciąż zaskakują swą dynamiką i skalą

Konflikt rosyjsko-ukraiński po raz kolejny staje się katalizatorem działań związanych  z niezależnością energetyczną Europy. Dotychczasowe konflikty w 2006 i 2009 r. skłoniły Unię Europejską do podjęcia decyzji związanej z rozbudową infrastruktury energetycznej,  w ramach której strategiczne znaczenie mają terminale LNG (ang. Liquefied Natural Gas)

Rok 2014 będzie momentem przełomowym dla Afganistanu. Wraz z kwietniowymi wyborami prezydenckimi zakończy się trwający od 2002 r. okres przywództwa Hamida Karzaja.

24 listopada 2013 r. po intensywnych negocjacjach grupie P5+1, w skład której wchodzą USA, Rosja, Chiny, Wielka Brytania, Rosja, Francja i Niemcy udało się osiągnąć porozumienie z Iranem w sprawie programu nuklearnego tego państwa.

Przesilenie wokół kwestii syryjskiej, którego byliśmy świadkami we wrześniu 2013 r., nie okazało się przełomem w trwającym od niemal trzech lat konflikcie w tym kraju.

Brutalny mord – dokonany z użyciem maczet i noży na żołnierzu armii brytyjskiej, w biały dzień na ruchliwej ulicy Londynu – na nowo zogniskował uwagę opinii publicznej w Wielkiej Brytanii (ale też szerzej: na całym Zachodzie) na kwestię islamskiego ekstremizmu i terroryzmu.

18 lutego 2013 r. konsorcjum China Overseas Ports Holding Company Limited, kontrolowane przez rząd Chińskiej Republiki Ludowej, przejął od singapurskiego PSA International prawa do dzierżawy pakistańskiego portu Gwadar.

Kazachstan od uzyskania niepodległości w 1991 r. próbuje znaleźć swoje miejsce na arenie międzynarodowej. Bogate złoża surowców naturalnych pozwoliły mu na zwiększenie niezależności.

Zaczęło się od książki. W styczniu 2010 r. płk Liu Mingfu z chińskiej Akademii Obrony Narodowej wydał tom Zhongguo Meng („Chiński sen”), który stał się bestsellerem. Spodobał się jego ton, mówiący o „epoce post-amerykańskiej”, jak brzmiał podtytuł, w okresie kryzysu na światowych rynkach.

Gdy na początku 2011 r. część świata arabskiego pogrążyła się w chaosie społecznych niepokojów i rewolucji, przyjęło się na Zachodzie postrzegać te zmiany z dużą nadzieją. Wiązało się to głównie z samym charakterem protestów i postulatami demonstrantów, odwołującymi się do demokracji, wolności oraz podstawowych praw człowieka.

W ostatnich latach wyraźnie stała się skłonność Turcji do umacniania swojej pozycji na Bliskim Wschodzie kosztem relacji z Zachodem, w szczególności z Unią Europejską. Było to widoczne podczas ostatniego kongresu rządzącej partii, który odbył się na przełomie września i października 2012 r. w Ankarze.

W cieniu dramatu syryjskiego oraz nadal napiętej i niestabilnej sytuacji w państwach arabskich dotkniętych wydarzeniami „arabskiej wiosny”, trwa właśnie kolejna odsłona innego kryzysu, związanego z polityką i działaniami Islamskiej Republiki Iranu. Iran – poddany coraz ostrzejszemu i szczelniejszemu reżimowi sankcji politycznych i ekonomicznych oraz będący obiektem zwiększającej się presji ze strony społeczności międzynarodowej – nadal konsekwentnie odmawia pełnej i przejrzystej współpracy w zakresie swojego programu nuklearnego.

Teoria Samuela Huntingtona o zderzeniu cywilizacji była w ostatnich latach poddawana krytyce. Tymczasem rozwój wydarzeń w Afganistanie dowodzi, że walka o wpływy polityczne, gospodarcze i światopoglądowe w wymiarze globalnym oraz w kontekście cywilizacyjnym naprawdę ma miejsce. Państwo afgańskie znajduje się w orbicie zainteresowań mocarstw z niemal wszystkich rywalizujących ze sobą politycznych i ideologicznych obozów, które można nazwać cywilizacjami. Rywalizacja może uczynić Afganistan beneficjentem zagranicznych inwestycji, ale również, jak miało to już miejsce w historii, ofiarą „podkopywania” interesów konkurujących mocarstw.

Branża energetyczna o gazie łupkowym wiedziała już od kilkudziesięciu lat, lecz wśród koncernów naftowych panowała powszechna opinia, że eksploatacja tego surowca będzie nieopłacalna. Największe spółki energetyczne nie podejmowały znaczących inwestycji w rozwój technologii związanych z poszukiwaniem i wydobyciem gazu łupkowego, co zostało z powodzeniem wykorzystane przez mniejsze firmy, które konsekwentnie inwestowały w poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań. Sukces mniejszych firm amerykańskich w latach 90. spowodował większe zainteresowanie potęg naftowych, które zaczęły wykupywać te mniejsze, aby uzyskać dostęp do technologii, doświadczeń i badań. Ten proces wpłynął na sytuację amerykańskiego rynku energii. Stany Zjednoczone Ameryki (USA), wskutek wydobywania gazu łupkowego w sposób przemysłowy, zwiększyły samowystarczalność energetyczną oraz obniżyły import „błękitnego paliwa”, a także zapoczątkowały „rewolucję energetyczną”.

Procesy zachodzące we współczesnej Rosji skłaniają do refleksji nad możliwością zmiany systemu politycznego tego państwa. Punktem wyjścia dla wszelkich debat, dyskusji i prognoz dotyczących reform systemowych w Rosji stała się prezydentura Dymitra Miedwiediewa, przebiegająca pod hasłem modernizacji, a ostatnio również aktywizacja społeczeństwa rosyjskiego i sprzeciw jego części wobec obecnego układu na szczytach władzy.

Trzeci rok studiów doktoranckich, zajęcia z metodologii nauk społecznych. Wykładowca rozpoczyna wykład od zdania, w którym większość słów zaczerpniętych jest ze słownika wyrazów obcych. Po czterdziestu pięciu minutach orientuje się, że większość słuchaczy nie ma pojęcia, o czym mówi i kończy zajęcia. Sytuacja z pierwszego wykładu powtarza się przez cały semestr. Prawie nikt nie jest zmartwiony, wykładowca ma czyste sumienie, że nie piętrzy problemów przez młodymi ludźmi pragnącymi rozpocząć karierę naukową, a studenci mogą poświęcić swój cenny czas na inne zajęcia. Pytanie jednak jak pisać o historii i czy w ogóle warto pisać o przeszłości? Jaka jest relacja między przeszłością a współczesnością?

Jeszcze przed rokiem państwo to wymieniano jednym tchem obok Korei Północnej jako najokrutniejszy reżim w Azji. Owszem, „demokratyczne” wybory zaordynowane przez juntę w listopadzie 2010 r. odbyły się, ale powszechnie uznano je za mało wiarygodne. Kiedy pod koniec marca 2011 r. nowy prezydent, poprzednio osoba nr 4 w juncie i jej premier, Thein Sein wystąpił w nowym parlamencie, zwanym Hluttaw, z reformatorskimi pomysłami, nikt mu nie wierzył. Przełom nastąpił w sierpniu 2011 r., po kolejnym reformatorskim programie, przedstawionym w Hluttaw przez Thein Seina, a przede wszystkim po jego nieoczekiwanym spotkaniu z noblistką Aung San Suu Kyi, jedną z ikon światowego ruchu obrony praw człowieka.

Jesteśmy atakowani przez ekstremalne zjawiska pogodowe: gwałtowne skoki temperatur, ulewy i powodzie, tornada, huragany, fale upałów, susze, osuwiska, lawiny, topnienie lodowców. Temperatura odczuwalnie podnosi się, by wziąć pod uwagę chociażby ostatnie tygodnie i miesiące w naszym regionie, czy też dostępne pomiary prowadzone – z coraz większą dokładnością – od 1850 r., lokujące czternaście najcieplejszych lat tego okresu w ostatnich dwóch dekadach. Temperatura i przyroda szaleją, a pogłębionej refleksji jak nie było, tak nie ma. Czemu nie dostrzegamy tych sygnałów?

Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze (MTK) to jeden z najambitniejszych projektów z dziedziny prawa międzynarodowego. Jego utworzenie w latach 2002-2003 miało dowieść dojrzałości cywilizacyjnej społeczności międzynarodowej. Po raz pierwszy w historii stały, ogólnoświatowy sąd ściga pojedyncze osoby oskarżone o najcięższe zbrodnie. Traktat Rzymski (1998 r.), na mocy którego powstał MTK, ratyfikowało jak dotąd 116 państw. Funkcjonowanie Trybunału okazało się jednak mniej efektywne niż zakładali jego twórcy.

W Polsce o Kurdystanie irackim (oficjalna nazwa Region Kurdystanu) wciąż wiadomo niewiele. Tymczasem od kilku lat działa w Krakowie Biuro Pełnomocnika Rządu Regionalnego Kurdystanu, a Uniwersytet Jagielloński oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza zawarły umowy o wymianie i współpracy z kurdyjskimi uniwersytetami w Sulejmaniji, Erbilu i Duhoku. Zorganizowano kilkanaście wspólnych przedsięwzięć, co jest dowodem na istnienie platformy dla rozwoju kontaktów, które w przyszłości mogą przynieść korzyści. Kurdystan iracki jest z jednej strony przestrzenią otwartą na świat zewnętrzny, z drugiej ma do zaoferowania niemałe obszary do zagospodarowania dla europejskich inwestycji i co najważniejsze – bezpieczeństwo. Związki z Europą i Zachodem są dla tej części Iraku gwarancją wolności i rozwoju oraz szansą na wyrównanie różnic powstałych po latach wojen i gospodarczej stagnacji.

Grupa Lotos zakończyła w marcu 2011 r. największe przedsięwzięcie w polskiej gospodarce w latach 1990-2010, jakim była realizacja wartego blisko 6 mld zł Programu 10+. Zainwestowano w nowoczesne technologie i instalacje tj. instalację destylacji atmosferycznej i próżniowej ropy (CDU/VDU), instalację hydrokrakingu (MHC) i hydroodsiarczania olejów napędowych (HDS), a także urządzenia do przerobu ciężkiej pozostałości próżniowej (ROSE).

Podobno kanclerz Rzeszy, Otto von Bismarck, zapytany co uważa za najbardziej znaczący fakt w nowożytnej historii, odpowiedział: „To, że w Ameryce Północnej mówi się po angielsku”. Ten prosty fakt umyka wielu analitykom (także i polskim), którzy sprawiają wrażenie, jakby głównym celem politologii było przewidzenie, kiedy dobiegnie końca supremacja Stanów Zjednoczonych. Wszystko ma na to wskazywać: ekonomia, statystyka, geografia, wyłanianie się nowych potęg militarnych. Europejska gospodarka ma być wydajniejsza od amerykańskiej, chińska marynarka wojenna ma już wkrótce zrównoważyć siłę US Navy (tutaj słowo „wkrótce” jest dosyć względne, bo ma to się stać ok. 2050 r.), zaś sama Ameryka ma ugrzęznąć w wojnach bez wyjścia, w rodzaju tej, jaka dziś jest toczona w Afganistanie.

Wybitny intelektualista brytyjski Bertrand Russell w początkach lat 20. XX wieku przez rok wykładał w Chinach i uwieńczył ten pobyt tomem „The Problem of China”, który w maju 2011 r. w oryginale ponownie wydano w Chinach. Dlaczego teraz?

Arabskie rewolucje były dla Moskwy zaskoczeniem, podobnie jak dla innych światowych stolic. W odróżnieniu od państw zachodnich, Rosja odmiennie ocenia następstwa sytuacji kryzysowej oraz forsuję własne metody jej rozwiązania. Sytuację w regionie rozpatruje jednak głównie pod kątem pragmatycznego wzmocnienia własnej międzynarodowej pozycji. Na przeszkodzie opracowania wspólnej z Zachodem linii postępowania stoją także zauważalne elitarne podziały, które odzwierciedlają spór ideowy o kierunek rozwoju Rosji i jej miejsce w świecie.

Za kilka miesięcy minie dziesiąta rocznica rozpoczęcia natowskiej misji w Afganistanie. Na początku maja br., po długich towarzyszących wojnie poszukiwaniach, uśmiercony został Osama bin Laden, którego działania stały się bezpośrednią przyczyną amerykańskiej interwencji w 2001 r. Splotem okoliczności, w bieżącym roku, afgańskie siły zaczynają przejmować od ISAF i Amerykanów odpowiedzialność za bezpieczeństwo na terytorium swojego państwa. Zakończenie transformacji przewidywane jest na rok 2014. Tymczasem wydarzenia w regionie zdecydowanie przybierają na dynamice, a śmierć przywódcy al-Kaidy jest tylko jednym z czynników, które mogą wpłynąć na ostateczny wynik dziesięcioletniego procesu budowy podwalin demokratycznego systemu w Afganistanie. Decyzja określająca datę przejęcia odpowiedzialności za wszystkie 34 prowincje przez siły afgańskie zapadła na lizbońskim szczycie NATO w listopadzie ubiegłego roku.

Co najmniej od połowy XVII wieku, od Pokoju Westfalskiego, najpierw Europa, a potem świat funkcjonowały na podstawie pokojowych ustaleń. To fakt, że nowy porządek, zwany ładem międzynarodowym, zawsze powstawał w wyniku głębokiego kryzysu, załamania czy wręcz zawieruchy wojennej. Po rozpadzie porządku zimnowojennego do nowego Wersalu czy Kongresu Wiedeńskiego nie doszło. Niejako samoistnie, z praktyki i niezaprzeczalnych faktów po rozpadzie ZSRR pojawił się nowy ład, którego przez blisko jedno pokolenie nikt nie kwestionował. Polegał on na bezwzględnej dominacji USA – i to we wszystkich możliwych dziedzinach: politycznej, gospodarczej, militarnej, naukowej, technologicznej, a nawet soft power, „miękkiego oddziaływania” w sferze symboli, mediów i masowej wyobraźni. Ten nowy Pax Americana, znacznie głębszy niż jego poprzednik Pax Britannica, został określony przez amerykańskiego publicystę Charlesa Krauthammera trafnym terminem „jednobiegunowa chwila”.

Rok temu, w apelu "Rosjo Naprzód", wzywającym społeczeństwo do nowego spojrzenia na własną historię i przyszłość, Dmitrij Miedwiediew wprowadził modernizację do przestrzeni publicznej. Zagadnienie, dotychczas rozważane w środowiskach eksperckich, pełni dziś rolę hasła politycznego, będącego przedmiotem ożywionych debat. Elity rządzące wykorzystują ideologię zmian do wewnętrznej gry, w ramach jednego obozu władzy. Zatem jak Rosjanie rozumieją modernizację?

Dominacja spraw bezpieczeństwa i integracji silnie oddziałuje na całość aktywności zagranicznej RP oraz wiele dziedzin polityki wewnętrznej. Określa również strukturę organizacyjną, kadrę i kształt budżetu MSZ. Wyznacza sposób myślenia i punkt odniesienia dla decydentów, urzędników i funkcjonariuszy w całym państwie. Kształtuje także opinię publiczną. Rola obu tych filarów, wyznaczana przez nasze uwarunkowania historyczne, logikę przekształceń ustrojowych oraz realne interesy, sposób rozumienia zobowiązań sojuszniczych i misji polityki zagranicznej, jest niepodważalna. Otwartą do dyskusji sprawą powinno być natomiast wskazanie dodatkowych priorytetów, odpowiadających wyzwaniom obecnego etapu rozwoju kraju i wymogom rywalizacji międzynarodowej.

Gdy w kwietniu 2010 r. Viktor Orbán i jego Partia Obywatelska-Fidesz po ośmiu latach ponownie dochodzili do władzy, zapowiedzieli daleko idące zmiany w państwie. Sam Orbán twierdził, że "Węgrzy dokonali rewolucji – przy wyborczych urnach", a na tej podstawie dodawał, że całe minione 20 lat, po zmianie systemu w 1989/90 roku, to tylko "okres przejściowy", konieczna jest natomiast "zmiana systemu". Dlaczego?

Uzyskanie przez Południowy Sudan niepodległości jest zwieńczeniem długiego procesu. Z końcem epoki kolonialnej (1956 r.) w granicach Sudanu znalazły się dwie historycznie odmienne części: arabsko-muzułmańska Północ i afrykańskie, chrześcijańsko-animistyczne Południe. Mieszkańcy Południa (i innych peryferii) doświadczali ze strony rządu centralnego w Chartumie dyskryminacji kulturowej i marginalizacji gospodarczej. W 1983 r. próba narzucenia całemu krajowi prawa muzułmańskiego spowodowała wybuch drugiej wojny Północ-Południe, która kosztowała życie 2 miliony ludzi. Zakończyło ją w 2005 r. podpisanie Kompleksowego Porozumienia Pokojowego (Comprehensive Peace Agreement, CPA) między główną siłą rebeliancką z Południa – Ruchem Wyzwolenia Ludu Sudanu (SPLM) a rządem Omara al-Bashira z Północy.

Rewolucja teleinformatyczna przyniosła głębokie konsekwencje dla wszystkich sfer życia. Umożliwiła powstanie całkowicie nowych form biznesu, zmieniła warunki działalności wielu tradycyjnych branż gospodarki, wpłynęła na sposoby nawiązywania i utrzymywania relacji międzyludzkich oraz spędzania wolnego czasu, a także wyznaczyła niektóre kierunki rozwoju kultury masowej. Przekształciła także środowisko bezpieczeństwa państw, generując nowego rodzaju zagrożenia, związane przede wszystkim z uzależnieniem społeczeństw od wielu różnych systemów teleinformatycznych. Zagrożenia te są wciąż słabo rozpoznane i przeanalizowane, a jednocześnie podlegają ciągłej ewolucji.

W rzeczywistości XXI wieku systematycznie wzrasta rola elit narodowych jako czynnika bezpieczeństwa strategicznego państwa. Wynika to z dwóch powodów: po pierwsze, koszty prowadzenia wojny konwencjonalnej są najdroższe w historii, co zmniejsza liczbę tradycyjnych wojen w świecie; po drugie, rozrost systemu organizacji międzynarodowych – a w przypadku Polski osadzenie w sojuszu NATO i Unii Europejskiej – wymusza na instytucji państwa grę zespołową w strukturach ponadnarodowych w obronie jego interesu, a od establishmentu krajowego wymaga aktywnego uczestnictwa w globalnych strukturach sieciowych (od tradycyjnych uniwersyteckich po Forum Ekonomiczne w Davos).

"Polacy studiowali historię, lecz polska political science nie miała szansy się urodzić. Gdybyśmy połowę naszych zamiłowań historycznych przemienili na zainteresowania i studia teraźniejszości – perspektywy polskiej myśli politycznej uległyby cudownemu uzdrowieniu”. Publicysta „Kultury” był przekonany, że historia to zatrzymana w biegu polityka, ale polityka nie może być w biegu zatrzymaną historią. Myśli „Londyńczyka” narodziły się w konkretnej rzeczywistości geopolitycznej, w okresie kiedy kształt, ustrój i pozycja międzynarodowa Polski, a nawet jej oficjalna nazwa były funkcją ładu jałtańsko-poczdamskiego. Czy zatem refleksje Mieroszewskiego nawołującego do zerwania z „anachronizmem myśli” mogą być aktualne i inspirujące w XXI wieku? Epoce, w której problemem numer jeden nie jest internacjonalistyczny komunizm tylko międzynarodowy terroryzm i drastyczne dysproporcje ekonomiczne?

O tym państwie rzeczywiście mało się pisze. To parias społeczności międzynarodowej, szczególnie tej na Zachodzie. Jeśli już pojawiają się wiadomości na temat Birmy, zwanej teraz Mjanmą, to zazwyczaj są one negatywne, jak ta ostatnia informacja: według specjalizującej się w badaniu korupcji organizacji Transparency International, kraj ten zajmuje przedostatnie miejsce wśród wszystkich badanych, przed Somalią, jako najbardziej skorumpowane państwo na globie. W listopadzie 2010 roku jednak będzie na temat Mjanmy wyjątkowo głośno – za sprawą jednego, a może nawet dwóch wydarzeń. Rządząca tym krajem nieprzerwanie od 1962 roku wojskowa junta (mniejsza o szczegóły, ciągłość była zachowana) zapowiedziała na dzień 7 tego miesiąca "demokratyczne" wybory, a z kolei 13 listopada mija termin aresztu domowego dla noblistki Aung San Suu Kyi, która tym razem siedzi w nim nieprzerwanie od maja 2003 roku (wcześniej spędziła tam także wiele lat). Czyżby w dziejach tego nieszczęsnego państwa zanosiło się na poważny zwrot?

Potocznie fraza „nowe średniowiecze” często kojarzy się z wyrazem dezaprobaty. „Przecież to powrót do średniowiecza!” – mówimy, gdy razi nas czyjeś intelektualne zacofanie czy rozbuchana religijność. Niektórym filozofom „nowe średniowiecze” kojarzy się także z myślą Mikołaja Bierdiajewa, który roztaczał dość naiwną wizję ogólnoświatowej utopii opartej o specyficznie rozumiane ideały chrześcijańskie. W tym kontekście dystansuję się od obu powyższych ujęć. Zamiast tego wykażę, że „nowe średniowiecze” może stanowić, po pewnej obróbce filozoficznej, termin adekwatny do opisu zmian społecznych w XXI wieku.

Czas, który przeżywa Polska w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa, jest szczególny. Nie ma wytyczonych celów strategicznych, aczkolwiek należy przyznać, iż nadzwyczaj skomplikowana sytuacja międzynarodowa nie sprzyja określeniu koncepcji, a co dopiero celów polityki narodowej – poza tak oczywistymi i wyznaczającymi dobrem wspólnym jak demokratyczny rozwój, stabilizacja, zakorzenienie w strukturach zachodnich. Polska – w stopniu chyba większym niż pozostałe kraje – może ucierpieć z powodu renacjonalizacji polityk bezpieczeństwa innych państw Sojuszu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej, a także na rozluźnieniu więzi transatlantyckich, pomimo iż wyniki szczytu NATO w Lizbonie są dla strony polskiej zadowalające. Dopiero ponad 20 lat po zakończeniu zimnej wojny zaczynają uwidaczniać się pierwsze przesłanki, które, być może, za kolejnych kilka czy kilkanaście lat pozwolą na stwierdzenie, że powstał nowy system bezpieczeństwa na naszym kontynencie. Na razie mamy do czynienia ze zjawiskiem, które można nazwać „dezorientacją” co do otoczenia bezpieczeństwa Polski. Zarazem jednak Polska jest bezpieczna jak nigdy w swojej historii. Paradoks? Nie. Raczej dwa równoległe zjawiska, każde z wieloma niewiadomymi, które składają się właśnie na trudność ujęcia ich w oficjalnym dokumencie.

Profesor Bogdan Góralczyk, Senior Fellow Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego, w swoim najnowszym artykule zastanawia się nad znaczeniem zmian klimatycznych m.in. dla bezpieczeństwa międzynarodowego. „Dla nikogo nie powinno być wątpliwości, że klimat nam się ostatnio zmienił i nadal zmienia. Dochodzi do niebywałych skoków temperatur, gwałtownych zmian. Nad Bałtykiem temperatury tak wysokie jak w Hiszpanii, czy nad Zatoką Bengalską. A jednak prosta teza, że mamy do czynienia po prostu z ociepleniem klimatu budzi kontrowersje, a jej pogłębienie, mówiące o tym, że ma charakter antropogeniczny, czyli że jest spowodowane przez człowieka, stało się przedmiotem ostrych, wręcz ideologicznych sporów i podziałów, u nas w Polsce szczególnie mocno zaznaczonych.”

Barbara Kirejczyk, Research Fellow Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego, w swoim najnowszym artykule zastanawia się nad przyszłością szwedzkiego modelu w kontekście zbliżających się wyborów parlamentarnych w tym państwie. „Kłopoty gospodarcze odbijają się bezpośrednio na nastrojach społecznych. Wysokie bezrobocie wśród szwedzkiej młodzieży, outsourcing coraz większej części produkcji i usług do Azji (nawet przez sztandarowe szwedzkie firmy jak Volvo) wywołują niezadowolenie i strach. Śledząc przedwyborcze debaty, trudno przewidzieć, w którą stronę pójdzie szwedzkie państwo, ale jedno jest pewne – nie ma już powrotu do tradycyjnego szwedzkiego modelu.”