ANALIZA: Finansowanie zakupów w Siłach Zbrojnych RP – kreatywna księgowość?
Każdego roku polski MON ma do dyspozycji coraz więcej środków finansowych przeznaczanych na wydatki obronne z budżetu państwa. Należy to oceniać pozytywnie, gdyż potrzeb w zakresie zakupów nowoczesnego uzbrojenia i wyposażenia przybywa. Mimo tego co roku część pieniędzy wraca do budżetu państwa albo nie zawsze środki te są efektywnie wydawane – wręcz przeciwnie – często pieniądze podatników przeznaczane są na pozyskanie sprzętu, który nie podnosi w znaczący sposób poziomu nowoczesności polskiej armii. Okres oszczędności budżetowych MON zakończył się kilka lat temu (ostatnie tąpnięcie miało miejsce w końcówce 2008 r. i przez cały rok 2009). Utrzymanie dyscypliny budżetowej w obliczu międzynarodowego kryzysu gospodarczego odbyło się m.in. kosztem drastycznego cięcia wydatków na wojsko. Potem z każdym rokiem wydatki były jednak podnoszone. Po ostatnich poprawkach zatwierdzonych przez rząd gwarantowane coroczne wydatki na armię mają wynosić […]
KOMENTARZ: Korea Północna testuje nowy pocisk balistyczny – game changer w relacjach ze Stanami Zjednoczonymi?
4 lipca br. Koreańska Republika Ludowo- Demokratyczna przeprowadziła udaną próbę nowego typu pocisku balistycznego. Wedle deklaracji Pjongjangu testowany pocisk to Hwasong-14, znany również pod oznaczeniem KN-14 (KN-08 mod. 2), mobilny międzykontynentalny pocisk balistyczny (ICBM), wedle pierwszych informacji amerykańskiego Dowództwa Pacyficznego (US PACOM) testowany był pocisk pośredniego zasięgu (IRBM) niezidentyfikowanego typu. Informacje te zostały jednak następnego dnia zweryfikowane przez Departament Stanu – sekretarz stanu Rex Tillerson przyznał, iż dokonano próby pocisku międzykontynentalnego. Jak podała północnokoreańska agencja informacyjna KCNA pocisk został wystrzelony pod maksymalnym możliwym kątem, osiągając apogeum lotu na wysokości 2802 km i po 39 minutach lotu spadł do Morza Japońskiego w odległości 933 km od miejsca startu, z kolei z komunikatu PACOM wiemy, iż lot trwał 37 minut. Zwiększenie kąta wznoszenia miało […]
KOMENTARZ: Polityczne i militarne aspekty przygotowania rezerw osobowych na wypadek wojny
Armia zawodowa w połączeniu z potencjałem sojuszników w ramach NATO, w przekonaniu polskiego społeczeństwa i elit politycznych jest gwarantem naszego bezpieczeństwa. Trudno się z tym twierdzeniem nie zgodzić, choć obarczone jest ono pewnym brakiem, wynikającym z braku odpowiednio przygotowanych elit w naszym państwie. Obecnie jednak uwaga polityków skupiona jest na budowaniu Wojsk Obrony Terytorialnej, co stwarza ryzyko zaniedbania innych obszarów przesądzających o potencjale obronnym RP. U części polityków odpowiedzialnych za stan sił zbrojnych widoczny jest brak wiedzy o narodowej strategii wojskowej. W konsekwencji widać nieumiejętność czy nawet brak zdolności wyboru środków militarnych mających wpływ na kształt sił zbrojnych czy systemów odstraszania, a także brak zrozumienia dla konieczności budowania relacji dobrosąsiedzkich, w tym i wojskowych. Generalnie można stwierdzić, iż świadomość odpowiedzialności za stan armii nie idzie w parze z dokonaniami na jej rzecz. Uwaga polityków skupiona […]
KOMENTARZ: Komisja Europejska uruchamia Europejski Fundusz Obronny
Ogłoszona we wrześniu 2016 r. przez Przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana-Claude Junckera decyzja o utworzeniu Europejskiego Funduszu Obronnego (ang. European Defence Fund) nabiera rozpędu. Celem inicjatywy Komisji jest stworzenie mechanizmu, w którym pieniądze przeznaczane na obronność są wydawane w sposób bardziej wydajny, a niepotrzebne duplikacje ograniczone do minimum. Fundusz nie będzie zastępował krajowych wydatków obronnych a ma je uzupełniać i wspomagać, w szczególności uwzględniając wszelkie wspólne projekty zarówno badawczo-rozwojowe jak i zakupowe. 7 czerwca komisarze Jyrki Katainen oraz Elżbieta Bieńkowska ogłosili rozpoczęcie funkcjonowania nowego, przełomowego, mechanizmu finansowania przedsięwzięć w dziedzinie obronności – Europejskiego Funduszu Obronnego. Jak wskazał komisarz Katainen „Fundusz będzie działał jako katalizator na rzecz silnego, europejskiego przemysłu zbrojeniowego, który rozwija najnowocześniejsze, w pełni interoperacyjne technologie i wyposażenie”. Z kolei Elżbieta Bieńkowska w sposób szczególny zaznaczyła wagę Funduszu dla małych i średnich firm […]
KOMENTARZ: Spotkanie szefów państw i rządów NATO – Sojusz zwiększy zaangażowanie w walce z terroryzmem
W dniu 25 maja 2017 r. odbyło się w Brukseli spotkanie szefów państw i rządów Organizacji Sojuszu Północnoatlantyckiego (tzw. mały szczyt NATO). Przywódcy państw NATO zdecydowali m.in. o przystąpieniu Organizacji do koalicji walczącej z tzw. Państwem Islamskim i zwiększeniu zaangażowania Sojuszu w walkę z terroryzmem. NATO potwierdziło również zaangażowanie w bezpieczeństwo tzw. wschodniej flanki Sojuszu. Na agendzie spotkania szefów państw i rządów, które odbyło się po raz pierwszy nowej siedzibie organizacji, piętno odcisnęły z jednej strony obecność nowego Prezydenta USA Donalda Trumpa (spotkanie w tym formacie miało na celu zapoznanie Prezydenta USA z pozostałymi przywódcami państw NATO) oraz zwiększone zagrożenie ze strony islamskiego terroryzmu, o czym przypomniał zamach w Manchesterze, który miał miejsce zaledwie dwa dni wcześniej (22 maja). Głównymi tematami spotkania był więc z jednej strony bardziej sprawiedliwy podział wydatków i obowiązków pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a europejskimi […]
RAPORT: Reforma służb specjalnych z perspektywy 15 lat
W czerwcu br. mija 15. rocznica wprowadzenia w życie przygotowanej przez rząd SLD-PSL reformy cywilnych służb specjalnych, w wyniku której przestał istnieć powołany w sierpniu 1990 r. Urząd Ochrony Państwa (UOP) a jego miejsce zajęły dwie nowe służby – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) oraz Agencja Wywiadu (AW). Jest to dobra okazja do przypomnienia genezy tej operacji oraz okoliczności, w jakich została ona przeprowadzona, oraz do dokonania oceny efektów tej jak dotąd najpoważniejszej reorganizacji systemu służb specjalnych w Polsce po 1990 r. Zapraszamy do lektury! Pobierz raport w formacie PDF.
KOMENTARZ: Wizyta Tillersona w Moskwie – bez przełomu w stosunkach rosyjsko-amerykańskich
W dniach 11-12 kwietnia 2017 r. odbyła się wizyta Sekretarza Stanu USA Rexa Tillersona w Moskwie. Tillerson odbył 3 godzinną rozmowę z Ministrem Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej Siergiejem Ławrowem oraz spotkał się – mimo wcześniejszej informacji o braku takiego spotkania w agendzie wizyty – z Prezydentem FR Władimirem Putinem. Pomimo oczekiwań z pierwszych tygodni funkcjonowania nowej administracji USA co do poprawy relacji rosyjsko-amerykańskich, wydaje się, że sprzeczności między mocarstwami pozostają zasadnicze a wizyta Tillersona nie przyniosła w tym względzie żadnego przełomu. Tillerson udał się do Moskwy bezpośrednio po spotkaniu ministrów spraw zagranicznych grupy G-7 we włoskiej miejscowości Lukka. Jeszcze przed wizytą Tillersona rosyjskie MSZ wydało oświadczenie, w którym podkreślono, że „relacje rosyjsko-amerykańskie są najbardziej skomplikowane od czasu zakończenia zimnej wojny” i oskarżono Stany Zjednoczone o wywołanie konfliktu na Ukrainie. Strona rosyjska wyraziła także głębokie […]
ANALIZA: Wojska Obrony Terytorialnej – rola, miejsce i zadania?
Obecnie w szeregu europejskich państw poszukuje się sposobu zwiększenia potencjału sił zbrojnych przy użyciu możliwie niewielkich nakładów finansowych. Przez wiele lat w Polsce próbowano rozwiązać ten problem poprzez sformowanie wojsk Obrony Terytorialnej jako integralnej części wojsk operacyjnych. W wyniku konsolidacji Wojska Polskiego w latach 2008-2011, dokonano likwidacji części potencjału wojsk operacyjnych (m.in. 1 Dywizję Zmechanizowaną), przy okazji likwidując również wojska OT. W 2015 r. nowy rząd powrócił do idei wojsk OT, pojawiło się tym samym szereg pytań dotyczących ich roli, miejsca i zadań. Rola WOT Zasadniczą rolą WOT jest uzupełnienie potencjału bojowego wojsk operacyjnych (WO) w rejonach (miejscach), gdzie ich użycie jest operacyjnie nieuzasadnione. Polska nie dysponuje wystarczającą siłą WO, aby skutecznie przygotować i przeprowadzić strategiczną operację obronną na całej długości polskich granic i na […]
